Ρέθυμνο
Το χωριό του Ρεθύμνου με θέα στην κοιλάδα του Μυλοποτάμου | ΦΩΤΟ
Το Γαράζο είναι χωριό του δήμου Μυλοποτάμου, της περιφερειακής ενότητας (πρώην νομού) Ρεθύμνης, στην περιφέρεια Κρήτης. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας ήταν έδρα του Δήμου Κουλούκωνα. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, το Γαράζο έχει 305 κατοίκους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 270 μέτρων, σε απόσταση 37 χιλιομέτρων από το Ρέθυμνο, με θέα στην κοιλάδα του Μυλοποτάμου.
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Garaso στην επαρχία Μυλοποτάμου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Garaso με 314 κατοίκους. Ο Βασιλικάτα το αναφέρει το 1630 ως Garasso και στην τουρκική απογραφή του 1671 ως Garazo με 65 χαράτσια. Το χωριό δεν αναφέρεται στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834.
Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται μια μεγάλη πλατεία. Σε αυτή στο παρελθόν βρίσκονταν τρεις τεράστιες βελανιδιές, οι οποίες όμως δεν υπάρχουν σήμερα, παρά μόνο μια μικρότερη βελανιδιά. Ο νέος οικισμός συνδέεται με τον παλιό μέσω ενός κατηφορικού πλακόστρωτου, γνωστό ως του Ντορέ. Η πρώτη γειτονιά του παλαιού οικισμού είναι γνωστή ως Βόλτα, με κεντρικό σημείο τις τρεις καμάρες με τις τουρκικές φυλακές. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται ο ναός του Ιωάννη του Προδρόμου. Μέσα από τον προαύλιο χώρο της διερχόταν το μονοπάτι το οποίο συνέδεε το χωριό με την κάτω βρύση. Στη συνοικία Αρκαλιά βρίσκεται το παλιό υδραγωγείο, κατασκευασμένο το 1915.
Κάθε χρόνο στα μέσα Αυγούστου τελείται στο χωριό η λεγόμενη «Παγκρήτια γιορτή του κίτρου», με την ευκαιρία συγκομιδής του καρπού, ο οποίος παλαιότερα ήταν μια από τις κυριότερες καλλιέργειες της περιοχής. Σήμερα η παραγωγή του είναι περιορισμένη. Στο χωριό παρασκευάζεται κιτροράκη, δηλαδή ρακή αρωματισμένη με κίτρο.
Φωτό: Γιώργος Κατάκης
Πηγή: wikipedia