Ναυάγιο «Ηράκλειον»: 53 χρόνια από την τραγωδία στη Φαλκονέρα

Το ναυάγιο του «Ηράκλειον» στη Φαλκονέρα συγκλόνισε την Ελλάδα και από τότε παραμένει μία μαύρη σελίδα στην ελληνική ακτοπλοΐα, καθώς στα παγωμένα νερά του Αιγαίου χάθηκαν 250 επιβάτες. Το επιβατηγό οχηματαγωγό απέπλευσε στις 7 Δεκεμβρίου 1966, στις 7 και 20 το βράδυ, από το λιμάνι της Σούδας στα Χανιά, με προορισμό τον Πειραιά.

Η αναχώρησή του καθυστέρησε για 20 λεπτά, προκειμένου να προλάβει να επιβιβαστεί φορτηγό βάρους 25 τόνων. Στο Αιγαίο έπνεαν άνεμοι 8 έως 9 μποφόρ και έβρεχε. Στις 2 τα ξημερώματα της 8ης Δεκεμβρίου βρισκόταν κοντά στη βραχονησίδα Φαλκονέρα, στα όρια του Κρητικού με το Μυρτώο Πέλαγος, και ο κλυδωνισμός του πλοίου έγινε έντονος.

Ο ασυρματιστής μόλις που πρόλαβε να εκπέμψει σήμα κινδύνου στις 2:06 π.μ: «SOS, από Ηράκλειον, στίγμα μας 36° 52′ B., 24° 08 A., Βυθιζόμαστε»

Στις 2 μετά τα μεσάνυχτα της 8ης Δεκεμβρίου, το πλοίο βρισκόταν στη μέση της διαδρομής, κοντά στη βραχονησίδα Φαλκονέρα.

Άρχισε να κλυδωνίζεται επικίνδυνα εξαιτίας της σφοδρής θαλασσοταραχής. Από τις αναταράξεις, το φορτηγό μετακινήθηκε από τη θέση του και χτύπησε με δύναμη στα τοιχώματα του γκαράζ. Η δεξιά μπουκαπόρτα υποχώρησε και τα ορμητικά νερά κατέκλυσαν τον χώρο. Επικράτησε χάος. Σε λίγα λεπτά το πλοίο είχε βυθιστεί. Τελικά, μόλις 47 επιβάτες και μέλη του πληρώματος κατάφεραν να σωθούν.

Οι μαρτυρίες για τη βύθιση του Ηράκλειον, ακόμα και σήμερα, συγκλονίζουν.

Το υποτυπώδες τότε τμήμα επικοινωνιών του Υπουργείου Ναυτιλίας εις μάτην προσπαθούσε να αναζητήσει πλοία στη γύρω περιοχή του ναυαγίου. Τα Λιμεναρχεία Πειραιώς, Σύρου και Κρήτης ανέφεραν αδυναμία αποστολής μέσων για παροχή βοήθειας, αφού ούτε και ρυμουλκά για τέτοιες ανάγκες υπήρχαν. Δυστυχώς ούτε το Ε/Γ-Ο/Γ “Μίνως”, που έπλεε 15 μίλια βορειότερα, “άκουσε” το σήμα κινδύνου.

Στις 02:30 ενημερώθηκε ο τότε αρχηγός του Λιμενικού Σώματος για το τραγικό συμβάν και βεβαίως για όλες τις δυσχέρειες που το συνόδευαν. Ακολούθως ενημερώθηκε ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας και εκείνος με τη σειρά του ενημέρωσε τον υπουργό Εθνικής Αμύνης.

Το τότε Αρχηγείο Ναυτικού (Πλατεία Κλαυθμώνος) ανέφερε ότι πολεμικό πλοίο που βρίσκεται στη Σύρο με σβηστές μηχανές θα χρειασθεί τουλάχιστον 3-4 ώρες για απόπλου συν τις ώρες που θα χρειαζόταν για να φτάσει στον τόπο του ναυαγίου. Οι ώρες περνούσαν και η αγωνία άρχισε να κορυφώνεται, κάποια πλοία που έλαβαν το σήμα δήλωσαν αλλαγή πορείας τους προς το στίγμα του Ηράκλειον, απείχαν όμως πολύ, κάποια ανατολικά των Κυκλάδων, άλλο δυτικά της Καλαμάτας, και δύο αγγλικά πολεμικά ΒΑ της Κρήτης.

Στις 04:30 εμπλεκόμενοι αρχηγοί και υπουργοί βρέθηκαν στις υπηρεσίες για άμεση ενημέρωση, ενώ δόθηκε εντολή απόπλου στο Α/Γ “Σύρος” του τότε βασιλικού Ναυτικού. Γύρω στις 05:30 αποφασίστηκε η γνωστοποίηση του συμβάντος στον τότε πρωθυπουργό με όλες τις εξελίξεις και τις επιμέρους αδυναμίες. Μετά από κάποιες ενημερώσεις για τον μεγάλο χρόνο προσέγγισης των πλοίων που ήδη προσέτρεχαν, γύρω στις 06:00-06:30 ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον βασιλιά Κωνσταντίνο στο Τατόι. Τότε ενημερώθηκε και το αρχηγείο Αεροπορίας. Στις 07:20 ένα Douglas C-47 Skytrain απογειώθηκε από το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας και λίγα λεπτά μετά το ακολούθησαν άλλα δύο.

Τα πρώτα μηνύματα από τα καράβια που κατέπλευσαν στον τόπο της τραγωδίας, στις 8.30′ το πρωί, ήταν αποκαρδιωτικά: ούτε ένα συντρίμμι από το ναυάγιο και πολύ περισσότερο ούτε ίχνος επιζώντων. Οι πρώτες εκδόσεις των εφημερίδων ανέφεραν ότι το Ηράκλειον βυθίστηκε αύτανδρο.

Η κυβέρνηση Στεφανόπουλου κήρυξε εθνικό πένθος διάρκειας μίας εβδομάδας. Τα ελαφρά τραγούδια σταμάτησαν στους ραδιοσταθμούς, που μετέδιδαν συνεχώς ειδήσεις για την τραγωδία και πένθιμη κλασική μουσική.

Η συνέχεια στο ekriti