Η Στέλλα Σειραγάκη είναι η γυναικεία φωνή της Κρητικής παραδοσιακής μουσικής | ΦΩΤΟ

Εσείς τι βρίσκετε σε αυτόν τον χώρο της παράδοσης; Eίναι η ψυχή μου, έχει περάσει στο DNA μου. Η μαντινάδα σε εμάς στην  Κρήτη υπάρχει σε όλες τις φάσεις της ζωής μας, είτε στη χαρά είτε στη λύπη.Εκφραζόμαστε μέσα από τη μουσική. Τα ριζίτικα, τα μοιρολόγια, είναι τα ακούσματά μου από παιδί. Είναι οι μνήμες μου. Βέβαια, αυτό δεν με περιορίζει, κινούμαι μουσικά και σε άλλους δρόμους, αλλά θέλω η βάση μου να έχει αυτή την κατεύθυνση. Στις εμφανίσεις μου έχω πάντα παραδοσιακά όργανα.

Τι άλλα ακούσματα έχετε; Ακούω τα πάντα, δεν ακούω τόσο ξένα, γιατί δίνω μεγάλη βάση στον στίχο και σε άλλες γλώσσες δεν μπορώ να τον πολυκαταλάβω. Ακούω πολλά νησιώτικα, ηπειρώτικα, μικρασιάτικα, αλλά και έντεχνο  ή καλό λαϊκό τραγούδι.

Η μαντινάδα σε εμάς στην  Κρήτη υπάρχει σε όλες τις φάσεις της ζωής μας, είτε στη χαρά είτε στη λύπη. Εκφραζόμαστε μέσα από τη μουσική.

Θα σας ενδιέφερε να τραγουδήσετε και κάτι άλλο πέρα από παραδοσιακά; Είμαι ανοιχτή, αρκεί να μην χαθεί η ταυτότητά μου και να μου ταιριάζει.

Έχουμε μεγάλες  αντρικές φωνές στον χώρο της κρητικής παράδοσης, αλλά όχι πολλές γυναίκες. Πόσο δύσκολο ήταν για εσάς να ανατρέψετε τα δεδομένα; Ηταν κάπως ανδροκρατούμενος ο χώρος. Όμως, έχει ξεκινήσει η γυναικεία φωνή να κερδίζει έδαφος. Για παράδειγμα, οι νέοι δημιουργοί γράφουν για γυναικείες φωνές και νομίζω ότι σταδιακά θα καθιερωθούμε. Στην αρχή είχα αντιμετωπίσει δυσκολίες, δεν με δέχονταν εύκολα. Υπήρχε μια πιο σκληροπυρηνική νοοτροπία που ήθελε τα ριζίτικα οπωσδήποτε να λέγονται από άνδρες, αλλά νομίζω ότι αυτό αλλάζει.

Ζείτε μόνιμα στην Κρήτη. Πώς βιώνετε εκεί τη γενικότερη κρίση; Μένω σε ένα μέρος που ευτυχώς προς το παρόν δεν έχουμε βιώσει τραγικές καταστάσεις, όχι ότι δεν μας έχει επηρεάσει η κρίση. Σίγουρα υπάρχει μεγάλη διαφορά σε σχέση με παλαιότερα, κλείνουν μαγαζιά, άνθρωποι μένουν χωρίς δουλειά, αλλά επειδή ακόμα υπάρχουν τα χωράφια, οι καλλιέργειες και φυσικά ο τουρισμός και τα πανεπιστήμια, έχουμε αποφύγει τα χειρότερα. Αλλά σαφώς με έχει επηρεάσει κι έμενα αυτή η κατάσταση. Νομίζω, όμως, πως η όλη συνθήκη μας έχει κάνει να βγάλουμε τις πλασματικές ανάγκες από τη ζωή μας κι έτσι έχουν μείνει οι ουσιαστικές και οι πραγματικές.

Έχετε σκεφτεί να μετακομίσετε στην Αθήνα;  Ακουμπάτε ένα δύσκολο θέμα. Με απασχολεί αυτό. Δεν ξέρω τι θα γίνει στο μέλλον, ευτυχώς η τεχνολογία έχει προχωρήσει και μας βοηθάει στη δουλειά. Όταν πρόκειται για εμφανίσεις βέβαια, ταξιδεύω. Είμαι στο πήγαινε έλα. Αν στο μέλλον, προκύψουν υποχρεώσεις που απαιτούν την παρουσία μου στην Αθήνα, δεν θα πω όχι, αλλά με μεγάλο πόνο ψυχής. Εδώ είναι η οικογένειά μου, οι άνθρωποι που αγαπώ, και να σας πω την αλήθεια οι ρυθμοί της Αθήνας δεν μου αρέσουν, είναι εξαντλητικοί.

Γράφετε και δικά σας τραγούδια; Δεν το έχω προσπαθήσει ιδιαίτερα, περισσότερο με τη σύνθεση έχω ασχοληθεί, με τον στίχο καθόλου, γιατί πιστεύω ότι ο στίχος εκφράζει την ψυχή μας και είναι πολύ ιδιαίτερο πράγμα. Ευτυχώς έχουμε υπέροχους ποιητές στους οποίους μπορούμε να βασιστούμε.

Τι είναι αυτό που πρέπει να έχει ένας παραδοσιακός τραγουδιστής; Δεν τον ξεχωρίζω από τον οποιονδήποτε τραγουδιστή. Το ταλέντο είναι η μια παράμετρος, αλλά όχι η μεγαλύτερη. Το βασικό είναι το συναίσθημα, να μπορεί να μετατρέψει ο ερμηνευτής την εμπειρία του και να την μεταφέρει μέσα στο τραγούδι. Ξέρετε, ένας τραγουδιστής μπορεί να μην έχει πολύ καλή χροιά ή πολλές δυνατότητες, αλλά να τραγουδάει με πάθος κι αυτό να περνάει στον κόσμο, ενώ το αντίθετο μάλλον γίνεται δύσκολα.

Αισθάνεστε μια ευθύνη για τον χώρο της παράδοσης; Την ευθύνη που έχουμε όλοι, όταν μας κληροδοτείται ένας θησαυρός, που πρέπει να τον παραδώσουμε κι εμείς με τη σειρά μας στους επόμενους. Στόχος είναι να μην μείνουμε στάσιμοι, να εξελίξουμε και να ανανεώσουμε τη παράδοση, χωρίς όμως να την αλλοιώσουμε.

Οι νέοι άνθρωποι σήμερα έχουν ενδιαφέρον για την παραδοσιακή μουσική; Νομίζω ότι η νέα γενιά γυρίζει πίσω κι αυτό είναι αισιόδοξο. Όταν η παράδοση ως ζωντανός οργανισμός συνδέεται και με το παρόν και με το μέλλον,  δημιουργείται ένα μοναδικό  αποτέλεσμα. Γι’ αυτό ακούμε συνεχώς νέες δημιουργίες ή διασκευές με παραδοσιακό ηχόχρωμα. Αυτό για μένα είναι στοίχημα.

Πώς βλέπετε γενικότερα την πορεία της ελληνικής μουσικής σήμερα; Είμαι αισιόδοξη, γιατί τα νέα  παιδιά, κι όχι μόνο, στρέφονται στην καλή μουσική. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με το τραγούδι σπουδάζουν και μελετάνε πολύ. Υπάρχουν, βέβαια, ακούσματα που δεν μας αρέσουν, όπως πάντα, όμως τελευταία ακούω πολύ όμορφα τραγούδια, ψαγμένα, πολύ ωραίες μουσικές και ενδιαφέρουσες μίξεις, γίνονται σημαντικές συνεργασίες, γιατί οι μουσικοί σήμερα έχουν ανοίξει τους ορίζοντές τους, δεν κολλάνε σε στερεότυπα.  Ας πούμε, ο Ψαραντώνης, αυτός ο γίγαντας της Κρητικής μουσικής, συνεργάζεται με ροκ τραγουδιστές, κάνουν μαζί συναυλίες και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, ενδιαφέροντες συνδυασμούς. Πολλοί λένε ότι ακούμε σκουπίδια σήμερα, δεν συμφωνώ, πάντα υπήρχαν και τα «δύο στρατόπεδα», ας το πούμε έτσι στη μουσική.

Η ελληνική παραδοσιακή μουσική μπορεί να ταξιδέψει εκτός συνόρων; Οι Κρητικοί παραδοσιακοί μουσικοί όταν ταξιδεύουν   και κάνουν συναυλίες στο εξωτερικό συμβάλλουν στο να ακουστεί το ελληνικό τραγούδι.   Και φαίνεται πως υπάρχει κοινό έτοιμο να ακούσει  ελληνική παραδοσιακή μουσική, έθνικ δηλαδή.   Έχει ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία από πολλούς  σημαντικούς καλλιτέχνες, αλλά  το πρόβλημα είναι πως εμείς δεν  υποστηρίζουμε την παράδοσή μας  όσο πρέπει και όσο της αξίζει.  Την είχαμε λίγο υποτιμήσει,  τώρα όμως  που έχουμε αρχίσει να την αγαπάμε και πάλι, θα βγει και προς τα έξω.

Πολλοί λένε ότι ακούμε σκουπίδια σήμερα, δεν συμφωνώ, πάντα υπήρχαν και τα «δύο στρατόπεδα», ας το πούμε έτσι στη μουσική

Η μητρότητα σας ενδιαφέρει. Μπορεί να συνδυαστεί με  την καριέρα; Φυσικά και συνδυάζεται και μάλιστα για μένα προέχει. Μακάρι να μου δοθεί αυτό το δώρο! Όλα γίνονται αρκεί να υπάρχει αγάπη, θέληση, και υποστήριξη από τον κύκλο των ανθρώπων που βρίσκονται γύρω μας.

Ποια είναι η σχέση σας με τη μόδα; Δεν την ακολουθώ, δεν έχω καμιά δεξιότητα πάνω σε αυτό το θέμα (γέλια). Προσπαθώ να την παρακολουθώ, αλλά δεν τα καταφέρνω, οπότε με βοηθάνε διάφορες φίλες μου που ξέρουν καλύτερα. Δεν είμαι σίγουρα του κλασικού, έχω μάλλον ένα επιμελώς ατημέλητο στυλ. Οι άλλοι  βέβαια λένε ότι τα καταφέρνω,αλλά εγώ νιώθω ότι δεν έχω μεγάλη επαφή.

Τα μελλοντικά σας σχέδια; Είμαστε σε μια περίοδο που γίνονται πολλά πράγματα. Μόλις τελειώσαμε τις καλοκαιρινές μας εμφανίσεις που κάναμε εδώ στην Κρήτη, με ένα σχήμα με λαούτα. Τώρα ετοιμάζουμε τις εμφανίσεις του χειμώνα στην Κρήτη, αλλά και στην Αθήνα. Παράλληλα είμαι στο στούντιο, όπου ηχογραφώ τη διασκευή ενός ριζίτικου τραγουδιού. Τελευταία ασχολούμαι και με το θέατρο  με ομάδες  τοπικές, όπου αναλαμβάνω και ρόλους ως ηθοποιός.

 Ποιο είναι το αγαπημένο σας τραγούδι; Πολλά, δεν μπορώ να διαλέξω. Θα πω ένα που είναι δεν παραδοσιακό, το «Δεν θέλω να ‘μαστε ούτε φίλοι ούτε εχθροί» του Παπάζογλου.