Γεμίζουν με μωβ μέδουσες οι ελληνικές θάλασσες, ξεχάστε όμως το ξύδι και την αμμωνία

Η πληθυσμιακή έξαρση των μωβ μεδουσών στο Αιγαίο έχει ξεκινήσει από το 2020 και φέτος οι ελληνικές θάλασσες αναμένεται να έχουν πρόβλημα με το συγκεκριμένο είδος (Pelagia noctiluca) που θεωρείται από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στη Μεσόγειο.

Το τσίμπημά της είναι ιδιαίτερα επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχει. Το συγκεκριμένο είδος αναγνωρίζεται από τα τα τέσσερα κύρια και τα οκτώ πιο μακριά πλοκάμια, από το διάστικτο «καπέλο» και το μωβ εσωτερικό, ενώ συνήθως έχει διάμετρο 6 με 10 εκατοστά. Όσο είναι νεαρή το χρώμα της είναι πορτοκαλί – καφέ, ενώ όταν ενηλικιώνεται παίρνει το πορφυρό – μωβ χρώμα.

Τα συμπτώματα από το τσίμπημα

Η επαφή με τη μωβ μέδουσα και τους νηματοκύστες της παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα ερύθμημα, πρήξιμο κάψιμο αλλά κάποιες φορές και σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο – και νευροτοξικές επιδράσεις, που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.

Πιο συγκεκριμένα, τα πιθανά συμπτώματα:

Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας

• Ναυτία
• Πτώση πίεσης
• Ταχυκαρδία​
• Κεφαλαλγία
• Εμετός
• Διάρροια
• Σπασμός των βρόγχων
• Δύσπνοια

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν υπόταση, βράγχος φωνής, εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης.

Τότε επιβάλλεται η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.

Δεν βοηθούν το ξύδι και η αμμωνία

Για τη μείωση της έντασης και της διάρκειας του πόνου, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι όπως παυσίπονα, ζεστό νερό και παγοκύστες.
Αντίθετα με ό,τι ισχύει για άλλα είδη μεδουσών, στη συγκεκριμένη περίπτωση το ξύδι που χρησιμοποιείται για να αποτρέψει την απελευθέρωση περαιτέρω δηλητηρίου κάτω από το δέρμα δεν ενδείκνυται.

Το ξύδι, όπως και το γλυκό νερό, το οινόπνευμα, η αμμωνία ΔΕΝ βοηθάνε στο συγκεκριμένο είδος, αντίθετα επιδεινώνουν την κατάσταση και τον πόνο. Η συγκεκριμένη μέδουσα αδρανοποιείται με ελαφρύ αλκαλικό διάλυμα (μαγειρική σόδα διαλυμένη σε αντίστοιχη ποσότητα θαλασσινού νερού) και όχι με όξινο.

Αναλυτικά τα βήματα φροντίδας:

1. Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.

2. Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυτάρρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.

3. Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας

4. Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.

5. Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.

5. Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).

6. MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.

Χρήσιμες συμβουλές από το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας

Οι πολίτες καλούνται να κοιτάζουν τον καιρό και τους ανέμους προτού επιλέξουν πού θα πάνε για μπάνιο. Χρειάζεται να έχει αντίθετους ανέμους με την φορά της παραλίας (π.χ. αν η παραλία έχει θέα προς τον Νότο, τότε για να μειώνεται η πιθανότητα να υπάρχουν μέδουσες πρέπει οι άνεμοι να κατεβαίνουν από τον Βορρά). Μια καλή ιστοσελίδα που μπορεί να βοηθήσει σε αυτό είναι το windy.com.

Αν σε μια παραλία έχει πλαγκτόν, συνιστάται να αποφεύγουν οι πολίτες να κολυμπάνε, διότι οι μέδουσες τρέφονται με πλαγκτόν αλλά και τα κνιδοκύτταρα τους είναι μικρά, διαφανή και μπορούν να φτάσουν τα 10 μέτρα μήκος.

Αν υπάρχει έντονο πρόβλημα με τις μωβ μέδουσες σε μια παραλία τότε συνιστάται οι πολίτες να μην ρισκάρουν να κολυμπήσουν και να φροντίζουν να έχουν πάντα κάποια αντισταμινική κρέμα μαζί τους ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή που μπορούν να προμηθευτούν από οποιοδήποτε φαρμακείο.

Για κανέναν λόγο οι πολίτες δεν πρέπει να βγάζουν τις μέδουσες έξω για να τις θάψουν στην άμμο, λόγω του ότι μεταφέρεται το πρόβλημα έξω με πιθανότητα κάποιος να πατήσει έστω και τυχαία κάποια νηματοκύστη, αλλά και γιατί σε τέτοιες μεγάλες εξάρσεις όσες και να δουν οι πολίτες και να βγάλουν υπάρχουν και άλλες εκατοντάδες ή και χιλιάδες μέσα στην θάλασσα. Δεν πρόκειται να λυθεί έτσι το πρόβλημα.

Καλούνται όλοι οι πολίτες που βλέπουν οποιαδήποτε μέδουσα να τραβάνε φωτογραφία (έστω και με το κινητό του) και να ανεβάζουν την καταγραφή στο inaturalist.org (η πλατφόρμα έχει εφαρμογή και για ios και android) βάζοντας το είδος μέδουσας (αν δεν γνωρίζουν το είδος ας τοποθετούν cnidaria), την ημερομηνία που την είδανε και την ακριβή τοποθεσία, ώστε να ενημερώνεται ο ειδικός google χάρτης που έχει δημιουργηθεί για αυτόν τον σκοπό.

 

Πηγή: dikaiologitika