PLUS +
Εργατική Πρωτομαγιά: Γνωρίζεις τι ακριβώς γιορτάζουμε σήμερα;
Ο ερχομός της Άνοιξης μέσα από τους αιώνες πάντα ήταν αφορμή για γιορτή σε όλο τον κόσμο. Το τι τραγούδια και τι γιορτές, τι θυσίες, ευχαριστίες και τελετές κάναμε για να καλοπιάσουμε τους Θεούς που μας την έστελναν, δεν λέγεται. Την 1η Μαΐου κάθε χρονιάς, την Άνοιξη την γιορτάζουμε με εκδρομές, με πικ-νικ και και με ποτάρες έτσι και κάτσει η φάση και είναι τριήμερο. Ζωάρα με άλλα λόγια.
Αυτό που δυστυχώς όμως συνήθως ξεχνάμε είναι να αποτίσουμε έναν ελάχιστο φόρο τιμής σε αυτούς που μας χάρισαν αυτή την αργία –που κανονικά είναι απεργία μιας και δεν ονομάζεται τυχαία Εργατική Πρωτομαγιά.
Να τιμήσουμε έστω στην σκέψη μας εκείνους που έπεσαν στον αγώνα για την 8ωρη εργασία.
Τι γιορτάζουμε την Εργατική Πρωτομαγιά
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα σχεδόν από την αρχή. Την περίοδο του Διαφωτισμού, λίγο πριν λίγο μετά τη Γαλλική επανάσταση, οι άνθρωποι μπολιάστηκαν με ιδέες πολύ διαφορετικές από παλιά. Δεν έτρωγαν πια αμάσητο το παραμύθι πως όφειλαν να σπάνε την πλάτη τους για να τα κονομάνε οι ευγενείς και οι μεγαλόσχημοι, έτσι χωρίς να υπάρχει κάποια λογική εξήγηση απλά επειδή το απαιτεί η παράδοση.
Κι όσο περισσότερο αυξανόταν η εκβιομηχάνιση της παραγωγής τόσο πιο ενεργές γίνονταν οι διεκδικήσεις των εργατών· αυτών, δηλαδή, που με την εργασία τους εκτίναξαν τον πλουτισμό των βιομηχανοποιημένων Δυτικών χωρών.
Η Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα, έχοντας ξεπεράσει τον εμφύλιο πόλεμό, γιγαντωνόταν σιγά σιγά και ετοιμαζόταν να γίνει η υπερδύναμη που ξέρουμε σήμερα. Φυσικά αυτή την ανάπτυξη δεν τη στήριξε στις μεταπρατικές βιοτεχνίες αλλά σε τεράστια εργοστάσια. Και σε ανθρώπους που ζούσαν στα όρια της εργαζόμενης σκλαβιάς. Ελάχιστοι μισθοί για άπειρες ώρες εργασίας.
Τι έγινε πολλά χρόνια πριν στο Σικάγο
Η πολιτεία του Ιλινόις, με επίκεντρο το Σικάγο, είχε μετατραπεί σε πυρήνα των εργατικών διεκδικήσεων λόγω των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που είχαν προσέλθει σε αυτή καθώς η Αμερική διψούσε για φτηνό, ευέλικτο εργατικό δυναμικό. Οι πληβείοι όμως οργανώνονταν για να απαιτήσουν αυτά που δικαιούνταν, μια πιο ανθρώπινη ζωή με άλλα λόγια.
Στις αρχές του Μάη του 1886 οι εργάτες της Γης της Επαγγελίας απεργούσαν μαζικά και διεκδικούσαν αυτό που έχει καταγραφεί στο κεντρικό σύνθημα της εποχής:“Eight-hour day with no cut in pay”. Ένα δικαίωμα δηλαδή που εμείς μεγαλώσαμε θεωρώντας το δεδομένο, αν και πολλές φορές πια καταστρατηγείται.
Οι απεργίες και οι διαδηλώσεις εξελίσσονταν ειρηνικά, παρά το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε από τους κρατούντες της εποχής. Στις 3 Μαΐου, στο Σικάγο, κάποιοι περισσότερο μαχητικοί εργάτες κινήθηκαν απειλητικά προς τις αστυνομικές δυνάμεις.
Πυροβολισμοί στο ψαχνό χωρίς να το πολυσκεφτούν και αποτέλεσμα 4 νεκροί –ίσως και παραπάνω με βάση τις εφημερίδες της εποχής. Το πρώτο αίμα είχε χυθεί. Ήταν μια αιματηρή προειδοποίηση προς τους απεργούς, σα να τους έλεγαν: «μαζευτείτε, μην παίρνουνε τα μυαλά σας αέρα, γιατί θα έρθει και η σειράς σας».
Την επόμενη ημέρα τα πράγματα θα ξέφευγαν από τον έλεγχο. Είχαν χαθεί ζωές και δύσκολα θα μπορούσε να επικρατήσει ψυχραιμία. Μια αυτοσχέδια βόμβα θα σκόρπαγε τον πανικό: νεκροί αστυνομικοί και μετά χάος. Πυροβολισμοί ενάντια στο πλήθος που θα σκότωναν ακόμα και ένα μικρό παιδί στα γεγονότα που έμειναν γνωστά ως το συμβάν στην Haymarket Square του Σικάγο την 4η Μαΐου 1886.
Η ιστορία είναι σε πολλά σημεία της «θολή» και είναι πολλοί οι ιστορικοί που υποστηρίζουν ότι στα συνδικάτα της εποχής ήταν γεμάτα από πράκτορες της Pinkerton Agency· μιας παραστρατιωτικής οργάνωσης που τις έκοβαν μισθό οι εργοστασιάρχες της εποχής για να προωθεί με κάθε τρόπο τα συμφέροντά τους, πολύ συχνά δε οργανώνοντας και προβοκάτσιες.
Πώς τελείωσε η ιστορία…
Οι δίκες που θα ακολουθούσαν για να τιμωρηθούν οι «υπαίτιοι» της βόμβας θα χαρακτηρίζονταν παρωδία από σημαντικούς ανθρώπους της εποχής, όπως ο Όσκαρ Γουάιλντ. Το χειρότερο όμως ήταν τα τρομερά αντίποινα σε συλλήψεις και «κυνηγητό» των συνδικάτων από τις αρχές που είχαν βρει πάτημα για να αγριέψουν ενάντια σε εκείνους που ζητούσαν κάτι τόσο λογικό.
Κι όμως, κάτι που τότε μπορεί να φάνηκε σα στιγμιαία ήττα των εργαζόμενων, τελικά λειτούργησε ως σπίθα για να ανάψει μια φωτιά. Το συμβάν δεν ξεχάστηκε ποτέ, οι νεκροί έγιναν μάρτυρες των εργασιακών διεκδικήσεων και βοήθησαν στην καθιέρωση της 8ωρης εργασίας, μέχρι που –αργά αλλά σταθερά- έφτασε η μνήμη τους να τιμάται με επίσημη αργία σε όλες σχεδόν τις χώρες της Γης.
Ορίστηκε συμβολικά η 1η Μαΐου ως ημέρα μνήμης για εκείνους που πάλεψαν για αυτό που όλοι μας θέλουμε τελικά: να ζεις σαν άνθρωπος δηλαδή κι όχι να δουλεύεις σαν σκυλί από το πρωί μέχρι το βράδυ για ένα κομμάτι ψωμί.
Πηγή: ratpack