Θλιβερή πρωτιά του Ρεθύμνου στην κατανάλωση αλκοόλ σε νέα παιδιά

Η κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους είναι ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα για το νησί μας, που μετρά ήδη και το θάνατο, στο πρόσφατο παρελθόν, ενός ανήλικου κοριτσιού.

Δυστυχώς, και εδώ η έλλειψη ενημέρωσης θέτει τις βάσεις για τη διόγκωση του προβλήματος, που, σε συνδυασμό με την ανοχή από την ίδια την κοινωνία, μετατρέπει την κατανάλωση αλκοόλ από ανήλικους σε μια σύγχρονη μάστιγα. Οι συνέπειες στην υγεία των ανηλίκων είναι τραγικές, την ώρα που το νησί μας φιγουράρει στις πρώτες θέσεις όσον αφορά στην κατανάλωση αλκοόλ.

Στο πλατό της εκπομπής «Κρήτη Σήμερα» της «ΚΡΗΤΗ ΤV» βρέθηκε ο κλινικός ψυχολόγος Νίκος Παπανικολάου, ο οποίος έδωσε συμβουλές στους γονείς για το πότε πρέπει να υποψιαστούν τη συστηματική κατανάλωση αλκοόλ από το παιδί τους αλλά και το πώς μπορούν να παρέμβουν, ενώ παράλληλα ο πρόεδρος και η ταμίας του Συλλόγου Γονέων Μαθητών Δήμου Ηρακλείου αναφέρθηκαν στους τρόπους με τους οποίους η οικογένεια μπορεί να βοηθήσει, βασιζόμενη όμως σε μια ουσιαστική ενημέρωση.

Σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την κρίση, τη συμπεριφορά, το συλλογισμό και την ικανότητα να βάζουμε φρένο σε επιβλαβείς συμπεριφορές: «Οι περιοχές που βρίσκονται πρόσθια στον εγκέφαλο (μετωπιαίος λοβός) δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως στην εφηβεία. Αναπτύσσονται πλήρως γύρω στα 25 έτη. Πρόκειται για περιοχές οι οποίες πλήττονται από το αλκοόλ και οι οποίες σχετίζονται με το σχεδιασμό της συμπεριφοράς μας σε σχέση με την κρίση μας, με το συλλογισμό και με την ικανότητα να βάζουμε φρένο σε συμπεριφορές, οι οποίες είναι επιβλαβείς τόσο για εμάς τους ίδιους, όσο και για το περιβάλλον μας. Έτσι παρατηρούνται επιδράσεις όπου μπορεί ένας έφηβος να εμπλακεί σε συμπεριφορές παραβατικότητας, που ενέχουν επιθετικότητα».

Όπως ανέφερε ο κ. Παπανικολάου κάνοντας ειδική αναφορά για την Κρήτη, φαίνεται πως το νησί μας είναι τρίτο σε ό,τι αφορά τη συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ (δηλαδή μεσοσταθμικά έχουμε κατανάλωση μία ή παραπάνω φορές το μήνα). Σε ό,τι αφορά την υπερβολική κατανάλωση, η Κρήτη βρίσκεται στη δεύτερη θέση, με το Ρέθυμνο να κατέχει την πρώτη θέση πανελλαδικά σε επίπεδο νομών και με ποσοστά που αγγίζουν το 70% σε αγόρια.

Αριθμοί που σοκάρουν

Πόσο συχνή όμως είναι η κατανάλωση αλκοόλ στην εφηβεία; Σύμφωνα με έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ, Μάρτιος 2012) σε μαθητές 13-19 ετών:

• Έξι στους δέκα (61%) ήπιαν μέσα στον τελευταίο μήνα.
• Ένας στους 10 (11%) ήπιε με συχνότητα πάνω από 2 φορές την εβδομάδα.
• Πίνουν περισσότερο μαθητές σε Θεσσαλονίκη και Κρήτη και άλλα αστικά και ημιαστικά κέντρα σε σύγκριση με την Αθήνα.
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ τουλάχιστον μία φορά μέσα στον τελευταίο μήνα έκανε το 45,1% των μαθητών ηλικίας 15-19, ενώ το ίδιο συνέβη για 3 ή περισσότερες φορές σε ποσοστό 15,8% των μαθητών.

Πώς θα αναγνωρίσω ότι το παιδί μου πίνει;

Είναι ανάγκη, λοιπόν, να μπορούμε να αναγνωρίζουμε τα σημάδια που θα μας κινήσουν τις υποψίες ότι ίσως και το δικό μας παιδί κάνει χρήση αλκοόλ. Μερικά από αυτά τα σημάδια είναι:

• Μπερδεμένη ομιλία και οσμή οινοπνεύματος στην αναπνοή και τα ρούχα.
• Αλλαγές στη διάθεση – εκρήξεις θυμού και ευερεθιστότητα.
• Προβλήματα στο σχολείο – απουσίες, χαμηλοί βαθμοί, τιμωρίες, αποβολές.
• Αλλαγή φίλων και δισταγμός να μας γνωρίσει τους νέους φίλους.
• Ανεύρεση αλκοόλ στο δωμάτιό του ή στην τσάντα του.
• Σωματικά ή νοητικά προβλήματα, κενά μνήμης, χαμηλά επίπεδα συγκέντρωσης, κόκκινα μάτια και έλλειψη συντονισμού.
• Μειώνονται ανεξήγητα οι προμήθειές μας σε αλκοολούχα.
• Μας λείπουν χρήματα ή άλλα αντικείμενα αξίας.
• Προβλήματα με το νόμο.
• Λέει συχνά ψέματα.
• Αποφεύγει συζητήσεις για το αλκοόλ. Ένας έφηβος που έχει προβλήματα με το αλκοόλ προτιμά να μην ακούσει τίποτα σχετικά με τη συμπεριφορά του. Σε αντίθετη περίπτωση θα ακούσει χωρίς να γίνεται αμυντικός.

Ποιοι οι λόγοι που το παιδί πίνει;

Για ποιους λόγους όμως πίνουν οι έφηβοι; Το προφίλ του εφήβου που πίνει αλκοόλ και μερικοί από τους λόγους για τους οποίους αρχίζει να το κάνει είναι:

• Γενετικοί παράγοντες: Ένα παιδί με αλκοολικό γονέα έχει 4 έως 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσει πρόβλημα. Μάλιστα, τα παιδιά με αλκοολικό γονέα φαίνεται να ξεκινούν να πίνουν σε μικρότερη ηλικία σε σχέση με τους συνομηλίκους τους.
• Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και ψυχιατρικά προβλήματα: Παιδιά διασπαστικά, υπερκινητικά, επιθετικά, αντικοινωνικά, με διαταραχή διαγωγής, όπως και νέοι καταθλιπτικοί, αποτραβηγμένοι ή αγχώδεις είναι επιρρεπείς. Επίσης νέοι που παρουσιάζουν επαναστατικότητα ή δυσκολία αποφυγής επικίνδυνων καταστάσεων και αδιαφορούν για τους κανόνες και τα συναισθήματα των άλλων είναι πιο εύκολο να το ρίξουν στο ποτό.
• Η επιρροή των συνομηλίκων: Η συναναστροφή με φίλους που καταναλώνουν αλκοόλ αυξάνει την πιθανότητα κατανάλωσης και από τον ίδιο τον έφηβο.
• Επιρροή της οικογένειας: Χαμηλά επίπεδα γονικού ελέγχου, έκθεση σε κοντινό οικογενειακό μέλος που πίνει και εύκολη πρόσβαση σε αλκοόλ στο σπίτι είναι παράγοντες που επίσης επηρεάζουν τόσο την έναρξη όσο και την ποσότητα του αλκοόλ που καταναλώνεται από τον έφηβο.
• Στάσεις και προσδοκίες: Νέοι που πιστεύουν ότι είναι κοινωνικά αποδεκτό να πίνουν ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου.

Συμβουλές από ειδικούς

Πότε και πώς μπορούμε να μιλήσουμε σε ένα παιδί για το αλκοόλ;

– Όπως υπογραμμίζουν οι ειδικοί, σε ένα παιδί 8 με 10 ετών:

* Εξηγούμε ότι το αλκοόλ είναι μόνο για ενήλικες.

* Μιλάμε και ενημερώνουμε το παιδί.

* Μαθαίνουμε πόσα ξέρει ήδη σχετικά με το αλκοόλ.

– Σε ένα παιδί 9 έως 12 ετών:

* Είναι η κατάλληλα στιγμή για να μιλήσουμε για τις επιπτώσεις του αλκοόλ στο σώμα. Του εξηγούμε το «πίνω με μέτρο» και «κάνω κατάχρηση».

* Δημιουργούμε εμείς τα ερεθίσματα για την έναρξη της συζήτησης.

* Ενθαρρύνουμε το παιδί μας να λαμβάνει αποφάσεις.

– Σε ένα παιδί 11 έως 14 ετών:

* Είναι η κατάλληλη στιγμή για να μιλήσουμε για την πίεση που ασκούν οι συνομήλικοι και να βοηθήσουμε το παιδί μας να σκεφτεί τρόπους για να αντιμετωπίσουμε την όποια πίεση.

* Είμαστε προετοιμασμένοι όταν θα μας πει «μπορώ να δοκιμάσω λίγο απ’ το ποτό σου;» ή θα μας ρωτήσει «γιατί επιτρέπεται να πιεις εσύ και όχι εγώ;».

– Σε ένα παιδί 14 έως 17 ετών:

* Εξηγούμε στο παιδί ότι το αλκοόλ απευθύνεται μόνο σε ενήλικες.

* Όταν βγαίνει έξω το ρωτάμε για την παρέα του και τι σκοπεύουν οι φίλοι του να κάνουν.

* Συμφωνούμε μαζί του ότι, εάν ποτέ βρεθεί σε άβολη θέση λόγω αλκοόλ, θα μπορεί να σας καλέσει να το πάρετε χωρίς δεύτερη σκέψη.

* Έχουμε εξασφαλίσει ότι τα παιδιά μας δεν έχουν πρόσβαση στην κατανάλωση αλκοόλ στο σπίτι μας.

* Καθησυχάζουμε το παιδί μας ότι θα ακούσουμε τις εμπειρίες του και δε θα το κρίνουμε στην περίπτωση που έχει δοκιμάσει αλκοόλ.

* Βοηθάμε το παιδί να βρίσκει τρόπους για να αρνηθεί.

* Κρατούμε τα παιδιά μας απασχολημένα (έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου ένα στα έξι παιδιά πίνουν επειδή βαριούνται).

Πηγή:neakriti.gr