Ρέθυμνο
Νερό δεν είχαν και νερό απέκτησαν οι καταρράκτες της Αργυρούπολης στο Ρέθυμνο | ΦΩΤΟ
Οι καταρράκτες που λειτουργούν με μοτέρ
Ποιος θα φανταζόταν ότι το ειδυλλιακό τοπίο της Αργυρούπολης στο Ρέθυμνο, με τους εντυπωσιακούς καταρράκτες, αποτελεί στην πραγματικότητα ένα… κινηματογραφικό σκηνικό;
Η ροή των καταρρακτών δεν προέρχεται από το υπερχειλίζον νερό της λίμνης της Αργυρούπολης, γιατί πολύ απλά η λίμνη είναι… άδεια! Το νερό που τρέχει από τους καταρράκτες τροφοδοτείται με αντλία μέσα από μικρές δεξαμενές των καταστηματαρχών της περιοχής, οι οποίοι για να σώσουν την ατραξιόν και να μη χάσουν τον τουρισμό έβαλαν αντλίες νερού στους πιο φημισμένους καταρράκτες της Κρήτης.
Ωστόσο ο θόρυβός που κάνει ένα μοτέρ, το λεγόμενο «βατραχάκι», που φέρνει το νερό στην επιφάνεια, αποκάλυψε το μεγάλο… μυστικό και έτσι ξεκίνησε από τον περασμένο Μάιο μια μεγάλη έρευνα από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, που έδειξαν ότι στη λίμνη της Αργυρούπολης συμβαίνουν «σημεία και τέρατα»!
Ποιος φταίει; Ίσως πρόκειται για το πιο δύσκολο ερώτημα, καθώς οι συναρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης και του Δήμου Ρεθύμνου ρίχνουν η μία το φταίξιμο στην άλλη, σε ένα ατέρμονο γαϊτανάκι ευθυνών! Η υπόθεση βρίσκεται ήδη στην Εισαγγελία Ρεθύμνου, όπου κατέθεσε φάκελο με την ενδελεχή έρευνα ο μηχανικός Στυλιανός Τζανακάκης, ο οποίος τυγχάνει και ιδιοκτήτης ακινήτου στην περιοχή και ήταν ο άνθρωπος που πρώτος άκουσε… το «βατραχάκι» ενώ έτρωγε και θέλησε να μάθει τι συμβαίνει!
Ο κ. Τζανακάκης, σε συνεννόηση με το Τοπικό Συμβούλιο Αργυρούπολης, έχει παραδώσει τον φάκελο με τα στοιχεία του στο δικηγορικό γραφείο της Θεονύμφης Μπέρκη στο Ηράκλειο, με την εντολή να προχωρήσει σε ένδικα μέσα κατά παντός υπευθύνου, αλλά και κατά όλων των υπηρεσιών για τη λίμνη που έχει αδειάσει!
Ο Στυλιανός Τζανακάκης είναι πολιτικός μηχανικός και ιδιοκτήτης ακινήτου το οποίο ενοικιάζει σε τρίτον για να το δουλεύει ως ταβέρνα. Είναι η πρώτη ταβέρνα της περιοχής. Ο κ. Τζανακάκης, μιλώντας στην εφημερίδα «Νέα Κρήτη», είπε ότι «δυστυχώς η Αργυρούπολη δεν έχει σήμερα τρεχούμενα νερά κι αυτά που βλέπει ο επισκέπτης είναι τις περισσότερες φορές από αντλίες. Δηλαδή έχουν κάνει κρυφές δεξαμενές νερού, τραβάνε το νερό και το πηγαίνουν στους τεχνητούς καταρράκτες, ώστε να βλέπει ο επισκέπτης ότι υπάρχει κάποιο τρεχούμενο νερό».
Όπως εξηγεί ο κ. Τζανακάκης, θα έπρεπε το κατάστημά του να παίρνει νερό από την υπερχείλιση της λίμνης, κάτι για το οποίο υπάρχει συμφωνία με τον ΟΑΔΥΚ (σημερινό ΟΑΚ), καθώς η τεχνητή λίμνη τροφοδοτούσε μύλους και άρδευε την περιοχή με τον όρο ότι θα ήταν πάντα γεμάτη, ώστε να υπερχειλίζει και όχι να γίνεται υδρομάστευση.
«Αυτή τη στιγμή η τεχνητή λίμνη, η οποία είναι το καμάρι της περιοχής, έχει σχεδόν στερέψει. Σήμερα μπορεί να έχει λίγο νερό από τις τελευταίες βροχές. Όμως πριν από μια εβδομάδα ήταν στον πάτο», σημειώνει ο κ. Τζανακάκης και συνεχίζει: «Η έρευνα ξεκίνησε όταν πήγα στο μαγαζί μετά από δύο χρόνια και είδα το νερό να έχει μειωθεί… Άκουγα ένα θόρυβο σαν φλοτέρ να δουλεύει και λέω στον ενοικιαστή: “Τι είναι αυτός ο θόρυβος; Τι συμβαίνει;”. Και μου απαντάει: “Έχω βάλει μια αντλία. Αν κλείσω την αντλία, δε θα έχουμε νερά”. “Πλάκα μου κάνεις, δεν το είπες σε μένα τον ιδιοκτήτη ότι δεν είχαμε νερό και έβαλες αντλία;”».
Ο κ. Τζανακάκης έλειπε για δύο χρόνια στη Σαουδική Αραβία και όταν επέστρεψε, οι καταρράκτες της Αργυρούπολης δούλευαν με αντλίες νερού!
Τα ρίχνουν στη ΔΕΥΑ Ρεθύμνου
Ποιος έχει την ευθύνη; Εύλογο το ερώτημα για όσα συμβαίνουν στην περιοχή. Το Τοπικό Συμβούλιο της Αργυρούπολης, αποτελούμενο από τον πρόεδρο Στυλ. Μανούσακα και τα μέλη Πέτρο Σεισάκη και Μαν. Τσαγκαραλεξάκη, αναφέρει ρητά ότι ευθύνεται η ΔΕΥΑΡ!
Το Συμβούλιο συνεδρίασε στις 6 Μαΐου 2018 κατόπιν αιτήματος του κ. Τζανακάκη και κατακεραύνωσε τη ΔΕΥΑΡ ότι εκείνη έχει την ευθύνη και πως τώρα την αρνιέται, ενώ προέτρεψε τους ιδιώτες που έχουν έννομο συμφέρον να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Επίσης αποφάσισε τότε να καταθέσει αναφορά στον εισαγγελέα ζητώντας διερεύνηση των όσων υποστήριζε με την επιστολή του ο μηχανικός Στυλιανός Τζανακάκης. Ο κ. Τζανακάκης στο αίτημά του ζητούσε να διερευνηθεί ποιος είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση των δικτύων και τη διαχείριση των υδάτων, αναφέροντας παράλληλα τα εξής:
«Το δυτικό τμήμα της λίμνης Αγίας Δύναμης έχει στερέψει. Τα καταστήματα κατάντι της λίμνης τροφοδοτούνται παρανόμως με σωλήνες Φ63 και Φ80. Ο πυθμένας της λίμνης, που έχει στερέψει, χρειάζεται καθαρισμό και συντήρηση για διόρθωση των όποιων διαρροών. Διαπιστώθηκε μεγάλη απώλεια υδάτων από πιθανή ρήξη αγωγού στη θέση πλησίον της γέφυρας Γύπαρη. Απαιτείται απομάκρυνση του κορμού πλατάνου που έχει πέσει στη λίμνη και αποκατάσταση της τοιχοποιίας στη θέση των ριζών».
Το Τοπικό Συμβούλιο Αργυρούπολης σαφώς επιρρίπτει τις ευθύνες στη ΔΕΥΑΡ, λέγοντας ότι η Δημοτική Επιχείρηση σε προηγούμενη απάντησή της, πριν από ένα χρόνο, υποστήριζε ότι είναι απλώς μια υπηρεσία διαχείρισης υδάτων και ότι οφείλει να προστατέψει τα δικαιώματα των κατοίκων της Αργυρούπολης, το περιβάλλον της περιοχής και τον πολιτισμό της. Στο πρακτικό Νο 8 της συνεδρίασης του Τ.Σ. της Αργυρούπολης αναφέρεται ακόμη ότι «η πρώην Κοινότητα Αργυρούπολης, με συμφωνία που έκανε μεταξύ δημάρχου Ρεθύμνου, ΤΟΕΒ Καστέλου, ΟΑΔΥΚ και ΔΕΥΑΡ στις 5/7/1984 και υπογεγραμμένη από τους νομάρχες Χανίων και Ρεθύμνου, έκανε τη διανομή των υδάτων των πηγών της Αργυρούπολης.
Επίσης με τη δεύτερη συμφωνία του ΟΑΔΥΚ με τον ΤΟΕΒ Καστέλου, που είχε γίνει διαχειριστής των υδάτων με την Κοινότητα Αργυρούπολης, στις 11/5/1989, αναφέρονται τα δικαιώματα της Κοινότητας πάνω στις πηγές.
Ακόμη με το πρακτικό αριθμό Νο 13 της 21ης/9/1989 μεταξύ ΔΕΥΑΡ και Κοινότητας Αργυρούπολης αναφέρονται οι υποχρεώσεις της ΔΕΥΑΡ στα ανωτέρω (αρδευτικά, περιβάλλων χώρος κ.ά.), τις οποίες τώρα η ΔΕΥΑΡ αρνιέται», και προτείνεται οι ιδιώτες που χρησιμοποιούν τα αρδευτικά, δηλαδή το σύνολο των κατοίκων που θίγονται από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος των πηγών και του ποταμού Μουσέλα, να προσφύγουν στη δικαιοσύνη με την υποστήριξη του Τοπικού Συμβουλίου της Αργυρούπολης.
Όργιο με τη λαθραία άντληση και νερό με το δελτίο στο χωριό
Το χειρότερο είναι ότι η λίμνη καθ’ όλη τη διάρκεια του θέρους παρέμενε άδεια και πλήρως εγκαταλελειμμένη, με πολλές ζημιές που δεν αφήνουν το νερό να συγκεντρωθεί και να γεμίσει ο ταμιευτήρας, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύφθηκε όργιο υπεράντλησης νερού με σωληνώσεις δεκαπλάσιου πλάτους από το οριζόμενο του καταστατικού λειτουργίας και της σύμβασης του 1984 που έδινε νερό στον Δήμο Ρεθύμνου. Στον πυθμένα της λίμνης υπήρχαν πολλαπλές διακλαδώσεις λάστιχων που οδηγούσαν το νερό σε ταβέρνες και σε καλλιέργειες, ενώ εξάρτημα της ΔΕΥΑΡ έδινε νερό σε άλλες σωληνώσεις, προφανώς προς το κεντρικό δίκτυο!
Τι ακριβώς συμβαίνει και άδειασε η λίμνη Αργυρούπολης, αυτός ο πόλος φυσικού κάλλους με τα νερά που μαγνητίζει περίπου 1.000 με 2.000 επισκέπτες κάθε μέρα του καλοκαιριού; Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι τουρίστες φεύγουν απογοητευμένοι βλέποντας ένα δίκτυο υδρομάστευσης στον πυθμένα της άδειας λίμνης!
«Έρχονται οι Ρώσοι και οι υπόλοιποι τουρίστες και βλέπουν ένα σκουπιδαριό. Άδεια λίμνη με λάστιχα, να έχει πέσει ο πλάτανος και να έχει σπάσει, να έχει σπάσει και τα τοιχία, και να φεύγει το νερό κι από τις ρίζες του πλατάνου», σημειώνει ο κ. Τζανακάκης, λέγοντας ότι «οι κάτοικοι έκοψαν με τσεκούρια τις συνδέσεις και, παρ’ όλα αυτά, το νερό ανέβηκε ελάχιστα. Συνεπώς συμβαίνει και κάτι άλλο» αναφέρει ο κ. Τζανακάκης, υπογραμμίζοντας ότι το χωριό της Αργυρούπολης διψάει και παίρνει νερό με το δελτίο, ενώ συμπληρώνει ότι είχε προσφερθεί πριν από 4 χρόνια σε ομάδα από το Μετσόβιο να προχωρήσει σε μελέτες για ανάπλαση των πηγών και όλα «κόλλησαν» στις υπηρεσίες και τη γραφειοκρατία, με αποτέλεσμα οι πηγές να έχουν σήμερα ρημάξει!
Στον εισαγγελέα για τις παράνομες απομαστεύσεις
Η δικηγόρος Θεονύμφη Μπέρκη, που έχει αναλάβει την υπόθεση να την οδηγήσει στη Δικαιοσύνη, παράλληλα με την έρευνα του εισαγγελέα Ρεθύμνου που ξεκίνησε μετά την υποβολή των φακέλων και των εγγράφων των υπηρεσιών που προκάλεσε ο εντολέας της Στυλιανός Τζανακάκης, μιλώντας στην εφημερίδα δήλωσε:
«Η ξήρανση της λίμνης αναμφισβήτητα έχει οδηγήσει στην καταστροφή του φυσικού κάλλους την περιοχή. Ο εντολέας μου έχει απευθύνει ήδη σωρεία επιστολών προς κάθε αρμόδια υπηρεσία, ζητώντας την αντιμετώπιση του προβλήματος, αναφερόμενος στην ελλιπή συντήρηση της λίμνης χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Παράλληλα έχει υποβληθεί αναφορά στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή για τις παράνομες απομαστεύσεις αλλά και την ολιγωρία των Αρχών, και σκοπός είναι η διατήρηση του εξαιρετικά μοναδικού υδάτινου περιβάλλοντος της περιοχής».
Άδεια λίμνη, λάστιχα, και νερό με το δελτίο στο χωριό!
Ο πολιτικός μηχανικός Στυλιανός Τζανακάκης, μετά τη διαπίστωση ότι οι περίφημοι καταρράκτες της Αργυρούπολης στο Ρέθυμνο, που αποτελούν πραγματική ατραξιόν για την περιοχή, δεν τροφοδοτούνται από τη φυσική ροή του νερού από τη λίμνη, αλλά μέσω αντλιών και κολεκτέρ, πυροδότησε μια μεγάλη έρευνα, απευθύνοντας επιστολές σε κάθε αρμόδια Αρχή.
Οι υπηρεσίες μεταξύ τους μπέρδεψαν τις αρμοδιότητες και συνεπώς καμία δεν ήταν αρμόδια και κατ’ επέκταση καμία δεν είχε ευθύνη για την εικόνα εγκατάλειψης και την ξήρανση της λίμνης. Μόνο το Τοπικό Συμβούλιο Αργυρούπολης ρητά ονόμασε τη ΔΕΥΑ Ρεθύμνου ότι έχει την ευθύνη, με βάση παραχωρητήρια του 1984 και 1989, και προέτρεψε όσους έχουν έννομο συμφέρον να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Ωστόσο, ο κ. Τζανακάκης ξεκίνησε την έρευνά του με επιστολή του στο Τοπικό Συμβούλιο Αργυρουπόλεως και εν συνεχεία στη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης-Αποχέτευσης Ρεθύμνου (ΔΕΥΑΡ), τον Δήμο Ρεθύμνου, τον ΟΑΚ και την Περιφέρεια Κρήτης.
Η έρευνα και οι απαντήσεις των Αρχών αποκάλυψαν μια ζοφερή πραγματικότητα για το τι συμβαίνει με την τεχνητή λίμνη της Αργυρούπολης, η οποία λαθρο-απομαστεύεται με λάστιχα μεγάλων παροχών, που φεύγουν από τον πυθμένα της και καταλήγουν σε ταβέρνες, χωράφια, ακόμη και στο δίκτυο ύδρευσης της ΔΕΥΑΡ ή άλλα απλώς χάνονται στη βλάστηση!
Το εντυπωσιακό είναι ότι η κάθε υπηρεσία απεκδύεται των ευθυνών της, μεταθέτοντας την ευθύνη σε άλλον. Μόνο ο ΟΑΚ στις 29 Μαΐου 2018 αναφέρει σε έγγραφό του ότι η ευθύνη βαρύνει τη ΔΕΥΑ Ρεθύμνου και τον Δήμο Ρεθύμνου:
«Σύμφωνα με το άρθρο 8 της σύμβασης αυτής, η περιοχή των πηγών της Αργυρούπολης αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου Ρεθύμνου, ο οποίος, σε συνεργασία με τη ΔΕΥΑ Ρεθύμνου, θα επιβάλει τους κανόνες λειτουργίας των καταστημάτων κ.λπ., αλλά και παρεμβαίνει για όποιες απαιτούμενες ενέργειες υδρομάστευσης, εμπλουτισμού και αύξησης των αναλαμβανόμενων από τις πηγές ποσοτήτων. Συνεπώς δεν είμαστε αρμόδιοι να προβούμε σε οποιαδήποτε ενέργεια στην περιοχή ανάντι του φρεατίου συλλογής».
Τι έδειξε η αυτοψία
Άκρως αποκαλυπτική για την κατάσταση στην τεχνητή λίμνη της Αργυρούπολης είναι το περιεχόμενο της έκθεσης αυτοψίας του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος Ρεθύμνου της Περιφέρειας. Η αυτοψία έγινε στις 8 Ιουνίου 2018, ύστερα από αίτηση του Στυλιανού Τζανακάκη, που ζητούσε επείγουσες ενέργειες προς αντιμετώπιση του προβλήματος του αδειάσματος της λίμνης των πηγών Αγίας Δύναμης Κοινότητας Αργυρούπολης Ρεθύμνου.
Η αναφερόμενη λίμνη πηγών Αγίας Δύναμης Αργυρούπολης είναι μια τεχνητή δεξαμενή, η οποία συλλέγει το νερό που ρέει από μικρές πηγές. Η δεξαμενή έχει βάθος περί τα 2 μ. Η λίμνη είναι χωρισμένη σε δύο τμήματα. Το νότιο τμήμα σήμερα είναι εντελώς στεγνό. Στο βόρειο τμήμα, κατά τη στιγμή της αυτοψίας το νερό βρισκόταν σε ύψος περί τα 50-70 εκατοστά από τον πυθμένα της λίμνης.
Στο νότιο τμήμα υπάρχει δέντρο (πλάτανος) που έχει ξεριζωθεί και έχει πέσει επί της δεξαμενής. Αναφέρεται από τους παρόντες ότι το νερό που εισρέει στο νότιο τμήμα της δεξαμενής διηθείται στο έδαφος μέσω του ριζικού συστήματος του δέντρου και δε συγκεντρώνεται στη δεξαμενή.
Στο βόρειο τμήμα της δεξαμενής και επί του πυθμένα αυτής διαπιστώνεται ύπαρξη σχάρας διόδου του νερού, η οποία εξωτερικά της δεξαμενής καταλήγει σε σωλήνα που φιλοξενεί πολλαπλές συνδέσεις με βάνες και σωλήνες.
Σύμφωνα με τους κατοίκους, το εξάρτημα τοποθετήθηκε από τη ΔΕΥΑΡ, προκειμένου να λαμβάνουν νερό οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων εστίασης της περιοχής. Στο εν λόγω εξάρτημα υπάρχουν περί τις 7 συνδέσεις έκαστη, με βάνα και σωλήνα. Δεν ήταν δυνατό να διαπιστωθεί η κατάληξη κάθε σωλήνας, καθώς χάνονται στη βλάστηση της περιοχής. Σημειώνεται ότι οι περισσότερες, αν όχι όλες, ταβέρνες της περιοχής διαθέτουν τρεχούμενα ύδατα εντός των εγκαταστάσεών τους, καθώς και δεξαμενές με ψάρια (πέστροφες και άλλα είδη). Οι παραπάνω συνδέσεις φέρεται να εξυπηρετούν αυτή την ανάγκη για κάθε ταβέρνα. Δεν είναι δυνατό να ελεγχθεί η νομιμότητα της λήψης ύδατος από τη δεξαμενή για χρήση από τις ταβέρνες. Δεν είναι δυνατό, επίσης, να ελεγχθεί η κατάληξη του κάθε σωλήνα, ο οποίος είναι συνδεδεμένος με το τοποθετημένο από τη ΔΕΥΑΡ εξάρτημα, δηλαδή σε ποια ταβέρνα καταλήγει.
Μέσα στη δεξαμενή ήταν ορατή τουλάχιστον ακόμη μία σωλήνα πλησίον της προαναφερόμενης σχάρας, η οποία, σύμφωνα με τους παρόντες κατοίκους, είναι παράνομη. Η κατάληξή της επίσης δεν ήταν δυνατόν να διαπιστωθεί.
Μέσα στη δεξαμενή είναι επίσης ορατές τουλάχιστον 2-3 σωλήνες, οι οποίες, σύμφωνα με τους κατοίκους, εξυπηρετούν τις ανάγκες άρδευσης των γειτονικών οικοπέδων.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την από 11/5/1988 συμφωνία μεταξύ ΟΑΔΥΚ και Κοινότητας Αργυρούπολης, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα χρήσης του νερού της λίμνης, εφόσον αυτή είναι πάντα γεμάτη για να τροφοδοτεί τα δίκτυα άρδευσης.
Σύμφωνα με τους παρόντες κατοίκους, η παρούσα κατάσταση αναφορικά με τις συνδέσεις για λήψη νερού από τη δεξαμενή για τουριστικούς λόγους υφίσταται ως έχει τα τελευταία χρόνια. Φέτος, με το μειωμένο ύψος βροχών, έχει προκύψει το φαινόμενο της μείωσης της στάθμης της δεξαμενής.
Καθώς τα νερά από τις ταβέρνες καταλήγουν στον ποταμό Μουσέλα, αναφέρεται η πιθανότητα επιβάρυνσης του ποταμού από τα απόβλητα των διατηρούμενων στις ταβέρνες ψαριών.