Αμάρι: Ο ναός της Παναγίας Κεράς με το μοναδικό λιθανάγλυφο θύρωμα!

Στην ευρύτερη περιοχή της Μονής Ασωμάτων και λίγο πριν το Νεύς Αμάρι βρίσκεται κρυμμένη στην πλούσια βλάστηση, η τρίτλιτη εκκλησία της Παναγίας της Κεράς, που αποκαταστάθηκε τελευταία με δαπάνες ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Το σημαντικό αυτό μνημείο που δεν έχει αναδειχτεί όσο θα του άξιζε , με αποτέλεσμα να είναι  περισσότερο γνωστό στους ξένους και ελάχιστα στους ντόπιους, βρίσκεται στη καρδιά του Νομού Ρεθύμνης , στον Δήμο Αμαρίου και δίπλα στο χωριό Νεύς Αμάρι.

Το δέντρο της μυρτιάς, ιερό δέντρο του Απόλλωνα…

Η ύπαρξη του ναού χρονολογείται περί τα τέλη του 13ου αιώνα, και σύμφωνα με επιστήμονες «είναι χτισμένος πάνω στον ναό του Απόλλωνα» και επιβεβαίωση τούτου είναι ότι στον προαύλιο χώρο του έχει αναπτυχθεί αρχαίο δέντρο μυρτιά που ήταν το ιερό δέντρο του θεού. Στον περιβάλλοντα χώρο επίσης υπάρχουν εκατοντάδες πανάρχαια ελαιόδεντρα, πολλά από τα οποία δυστυχώς ξεριζώνονται ακόμα από εμπόρους ξυλείας, με μοναδικό σκοπό το κέρδος!

Εντοπίζονται επίσης πολλά βύσσαλα στην περιοχή, ένδειξη ότι εδώ λειτουργούσε δυναμικός οικισμός…

Έρευνες αρχαιολόγων για την Παναγία Κερά μας ενημερώνουν ότι «ο αρχικός ναός της Ζωοδόχου Πηγής ή «Παναγίας Κεράς» στο Αμάρι, κατασκευάστηκε στον αρχιτεκτονικό τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο και εγκάρσιο νάρθηκα».

Ο σωζόμενος τοιχογραφικός διάκοσμος του αρχικού αυτού ναού εντάσσεται στην αρχαΐζουσα τάση της ζωγραφικής που γνωρίζει ευρεία διάδοση στην Κρήτη στα τέλη του 13ου αιώνα…

» Στα μέσα του 14ου αιώνα, μετά την κατάρρευση του νότιου κλίτους και τμήματος της στέγης, ο ναός ανακατασκευάστηκε και μετατράπηκε σε τρίκλιτη θολόσκεπη βασιλική με εγκάρσιο νάρθηκα. Στη νότια πλευρά τοποθετήθηκε το εντυπωσιακό λιθανάγλυφο θύρωμα με τον υστερογοτθικό διάκοσμο και οικόσημο της οικογένειας Καλλεργών στο υπέρθυρο…

»Κάτω από τις τετράγωνες πήλινες πλάκες του δαπέδου αποκαλύφθηκε αγωγός-οι διακλαδώσεις του οποίου είναι σήμερα ορατές μόνο στο χώρο του ιερού. Με το σύστημα αυτό φαίνεται ότι απομάκρυναν τα άφθονα υπόγεια νερά της περιοχής από το ναό. Την ίδια περίπου περίοδο κατασκευάστηκε στη βόρεια πλευρά το μονόχωρο τρουλαίο παρεκκλήσι με τετράπλευρη δεξαμενή στο κέντρο του. Στο εσωτερικό αλλά και στον αύλειο χώρο του ναού εντοπίστηκαν τάφοι από τα κατασκευαστικά τους στοιχεία και χρονολογούνται από τον 14ο έως και τον 16ο αιώνα».

Για να φτάσετε ως εκεί…

Για να φτάσετε ως εκεί , θα πρέπει να πάτε πρώτα στη Σχολή Ασωμάτων . Από εκεί παίρνετε το δρόμο για το Νεύς Αμάρι , όπου ύστερα από 5 λεπτά περίπου θα δείτε πινακίδα με την ένδειξη  «Ναός Παναγίας Κεράς» και ήδη έχετε φτάσει…