Καταστροφική η φετινή χρονιά για το ελληνικό λάδι

Ούτε 20.000 τόνους ελαιολάδου δε θα βγάλουμε στην Κρήτη κατά τη φετινή ελαιοκομική περίοδο, μετά τους τελευταίους παρατεταμένους καύσωνες. Αν επαληθευτεί αυτή η πρόβλεψη, που ανήκει στον αντιπρόεδρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρωνα Χιλετζάκη, θα πρόκειται για τεράστια μείωση, αφού στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς και κατά μέσο όρο κάθε χρόνο στις “φυσιολογικές χρονιές”, η παραγωγή του κρητικού ελαιολάδου διαμορφωνόταν γύρω στους 70.000 τόνους.

Μεγάλη μείωση της ελαιοπαραγωγής όμως αναμένεται συνολικότερο στη χώρα μας, ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής και των φαινομένων καύσωνα και παγετού, ενώ χιλιάδες είναι και τα καμένα ελαιόδεντρα από την κόλαση της φωτιάς, κυρίως στην υπόλοιπη Ελλάδα! Συγκεκριμένα, ο αντιπρόεδρος της ΕΑΣΗ Μύρων Χιλετζάκης είχε εκφράσει πρόσφατα στον “ΑγροΤύπο” την προσωπική του άποψη, ότι λόγω της γνωστής κατάστασης με τις ζημιές από τον καύσωνα στις ελιές, αλλά και από τον παγετό που είχε προηγηθεί στις αρχές της άνοιξης, η φετινή παραγωγή ελαιολάδου στην Κρήτη δύσκολα θα ξεπεράσει τους 20.000 τόνους, όταν πέρυσι ήταν γύρω στους 70.000 τόνους.

Ωστόσο, δεν πρόκειται για μια ζοφερή κατάσταση που εντοπίζεται μόνο στην Κρήτη. Τα προβλήματα στην ανθοφορία της ελιάς από τη μια και οι παρατεταμένοι καύσωνες από την άλλη φαίνεται πως προκαλούν μεγάλη μείωση της ελληνικής ελαιοπαραγωγής συνολικότερα στη χώρα μας. Μάλιστα, ιδιαίτερα τα ξηρικά λιόφυτα οδεύουν με μαθηματική ακρίβεια σε μια μείωση της παραγωγής, που σε σχέση με πέρυσι θα φτάσει ακόμα και στο 100%… Και επειδή ανάλογες είναι οι συνθήκες και σε άλλες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται πως οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα πουν φέτος το λάδι… λαδάκι, καθώς το θαυματουργό αυτό προϊόν της φύσης θα καταστεί δυσεύρετο.

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που δημοσιεύει ο “ΑγροΤύπος” και για τις άλλες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας. Στη Μεσσηνία αναμένεται πολύ μεγάλη μείωση της παραγωγής. Ενώ η παραγωγή ελαιολάδου στη Μεσσηνία πέρυσι ανήλθε σε 50.000 τόνους ελαιολάδου περίπου, φέτος θα είναι σαφώς σε χαμηλότερα επίπεδα.

Στην Κόρινθο, με το 70% των ελαιόδεντρων ξηρικά, αναμένεται δραματική πτώση. Το 70% όλων των ελαιόδεντρων της Κορινθίας, είναι ξηρικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις συνθήκες ξηρασίας που αντιμετωπίζουμε φέτος.
Επίσης, στην Αιτωλοακαρνανία αναμένεται μείωση παραγωγής φέτος για διάφορους λόγους. Σύμφωνα με τους παραγωγούς, βασικοί λόγοι που θα οδηγήσουν στη μείωση είναι η γενικότερη ξηρασία, είναι οι ζημιές, αλλά και το γεγονός ότι πέρυσι υπήρξε αρκετά μεγάλη παραγωγή.
Στην Αργολίδα αναμένεται παραγωγή σίγουρα μειωμένη, αλλά και ποιοτική η νέα σοδειά. Θα υπάρχουν, δηλαδή, συνθήκες για ποιοτικό προϊόν.

Οι προβλέψεις για Ελλάδα και Ισπανία

Όπως είπε εξάλλου ο δρ. γεωπόνος, πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και επιστ. σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ Νίκος Μιχελάκης, οι Αγρο-διατροφικοί Συνεταιρισμοί της Ισπανίας εκτιμούν ότι η παραγωγή της χώρας για την περίοδο 2021/2022 θα είναι 1.345.000 τόνοι και επομένως θεωρούν ότι θα είναι μειωμένη κατά 3% σε σχέση με την παραγωγή της περσινής περιόδου, η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία τους, ήταν 1.387.000 τόνοι. Ωστόσο, φαίνεται ότι η μείωση θα είναι πολύ μεγαλύτερη αν συγκριθεί με το ύψος της περσινής παραγωγής που δίνουν τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου, τα οποία την αναφέρουν σε 1.596.000 τόνους.
Παράλληλα, η ίδια οργάνωση εξηγεί ότι η ερχόμενη παραγωγή θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη του καιρού κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού-φθινοπώρου και εκφράζει την ανησυχία της για τη σπανιότητα των βροχών, αλλά και τη μείωση των αποθεμάτων νερού άρδευσης. Οι βροχοπτώσεις φέτος στην Ανδαλουσία ήταν κατά 50-75% χαμηλότερες από πέρυσι, χρονιά που ήταν ιδιαίτερα ξηρή, αλλά και τα αποθέματα αρδευτικού νερού είναι αρκετά μειωμένα, με συνέπεια οι χορηγήσεις για άρδευση να μειωθούν στο μισό από τις συνήθεις.
Αλλά και στην Ελλάδα, παρά το ότι, ως συνήθως, δεν υπάρχουν επίσημες ανακοινώσεις, από πληροφορίες από διάφορες περιοχές της χώρας εκτιμάται ότι η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή θα είναι αρκετά χαμηλή και δύσκολα θα φτάσει τους 200.000 τόνους.

Ο κ. Μιχελάκης παρακάτω αναφέρει μεταξύ άλλων: «Στην Κρήτη, όπως είναι γνωστό, η τρέχουσα παραγωγή – που εξελίχθηκε ανομοιόμορφα από πλευράς πρωιμότητας και γεωγραφικής κατανομής – ποσοτικά μάλλον θα είναι χαμηλότερη του μέσου όρου και δύσκολα φαίνεται να φτάσει στους 70.000 τόνους».
Όμως και στις άλλες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας, σύμφωνα με πληροφορίες τοπικών παραγόντων και αναφορές σε ΜΜΕ, η κατάσταση δε φαίνεται καλύτερη. Αρκετά μειωμένη εκτιμάται η παραγωγή ελαιολάδου σε πολλές περιοχές της Πελοποννήσου, αλλά και η παραγωγή βρώσιμων ελιών σε Αγρίνιο, Φωκίδα, Άμφισσα, Αν. Μακεδονία, Χαλκιδική, Θράκη κ.α.

Για τις καμένες ελιές

Εξάλλου, μετά από αίτημα της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθώς και στη διοίκηση του ΕΛΓΑ, μετά και τη συμβολή της Περιφέρειας Κρήτης, δόθηκε το “πράσινο φως” ώστε να ισχύσει και στην Κρήτη ό,τι ισχύει για τις αποζημιώσεις των πυρόπληκτων ελαιοπαραγωγών σε όλες της πυρόπληκτες περιοχές της Ελλάδας.

“Φονιάς”… του δάκου ο καύσωνας

Την ίδια ώρα, βέβαια, από τον τελευταίο καύσωνα φαίνεται πως ο δάκος στην Κρήτη υπέστη… πανωλεθρία… Ωστόσο, τώρα που αρχίζει και δροσίζει, αναμένεται η επανεμφάνισή του, που ωστόσο προφανώς έχει πάθει… “την πλάκα του”. Στο μεταξύ, σύμφωνα με ανακοίνωση της Περιφέρειας Κρήτης, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης και ο πρύτανης του ΕΛΜΕΠΑ Νίκος Κατσαράκης συνυπέγραψαν προγραμματική σύμβαση μεταξύ Περιφέρειας Κρήτης και Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ), για την εκπόνηση του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο “Πιλοτική Εφαρμογή Δολωματικών Ψεκασμών με Σύστημα μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους (ΣμηΕΑ- DRONE) – ΕΞΑΡΧΟΣ 2021”, με προϋπολογισμό 50.000 ευρώ.
Σκοπός του έργου “ΕΞΑΡΧΟΣ 2021” είναι η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της χρήσης ΣμηΕΑ – Drone στην εφαρμογή δολωματικών ψεκασμών για την αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς σε ελαιώνες ποικίλης μορφολογίας συγκριτικά με τους ψεκασμούς από τα συνεργία δακοκτονίας. Η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας θα γίνει σε πολλά επίπεδα και σε σχέση με τις επιδράσεις στο αγρο-οικοσύστημα. Συγκεκριμένα, η εφαρμογή του έργου “ΕΞΑΡΧΟΣ 2021” θα πραγματοποιηθεί σε δυσπρόσιτους και επικλινείς ελαιώνες των Περιφερειακών Ενοτήτων Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου, με την κάλυψη τουλάχιστον 600 ελαιοδέντρων ανά επέμβαση και ανά περιοχή. Από την υλοποίηση του ερευνητικού έργου θα συλλεχθούν ικανά στοιχεία σχετικά με τη χρήση ΣμηΕΑ στο πρόγραμμα δακοκτονίας, για τη μελλοντική έγκριση χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας που θα διασφαλίζουν την ελεγχόμενη και καταγεγραμμένη εφαρμογή των επεμβάσεων του προγράμματος δακοκτονίας στις πιο δύσκολες και ιδιαίτερες περιπτώσεις. Είναι κρίσιμης σημασίας η κατάρτιση μιας επιστημονικά τεκμηριωμένης θέσης, που θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για τον εκσυγχρονισμό της κείμενης νομοθεσίας τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.