Για τους λάτρεις των κόμικ το “Chaniartoon International Comic & Animation Festival” είναι γνώριμος όρος τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Για όσους δεν το έχουν ανακαλύψει ακόμη, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καταξιωμένα φεστιβάλ κόμικ (και όχι μόνο) στην Ελλάδα, που συγκεντρώνει έργα καλλιτεχνών από όλη την χώρα.
Με την καρδιά να χτυπά στα Χανιά, το φεστιβάλ φιλοξενεί ανάμεσα σε άλλες δράσεις εικονογραφήσεις, κόμικ, στριπ, γελοιογραφίες και καρικατούρες έχοντας ως στόχο να φέρει το κοινό πιο κοντά στον κόσμο των κόμικ και να αποδείξει ότι τα κόμικ δεν αφορούν μόνο στην παιδική ηλικία. Η ομάδα του φεστιβάλ μεγάλη. Εμείς ψάξαμε να βρούμε το πρόσωπο “κλειδί” που κρύβεται πίσω από την ιδέα.
Συνέντευξη στη Μαριάννα Τζιράκη για το Daynight.gr
Ο λόγος για τον Μάριο Ιωαννίδη, ο οποίος μάς μίλησε- με τη βοήθεια του skype-για την πορεία του και την πρώτη του επαφή με τον δημιουργικό κόσμο των κόμικ και των animation γενικότερα, καθώς και το πώς έφτασε στο σήμερα και στη δημιουργία ενός από τα πιο ευφάνταστα και καινοτόμα φεστιβάλ πανελλαδικά.
Μάριε, πάμε λίγο πίσω. Πού γεννήθηκες και τι σπουδές ακολούθησες;
Έχω γεννηθεί και σπουδάσει στην Αθήνα. Αρχικά τελείωσα την σχολή Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά και στη συνέχεια την σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών «Ορνεράκης» με υποτροφία στο animation. Στο μεταπτυχιακό μου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ουσιαστικά συνδύασα τα δύο πεδία, στην κατεύθυνση την Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας και ειδικότερα στον Σχεδιασμό Ψηφιακού Πολιτιστικού Προϊόντος. Αυτή τη στιγμή πραγματοποιώ το διδακτορικό μου, στο οποίο ασχολούμαι με την μεθοδολογία αφήγησης σε παιχνίδια εμβυθιστικής εικονικής πραγματικότητας.
Η αγάπη σου για το σκίτσο πότε περίπου εμφανίστηκε; Υπήρχαν ερεθίσματα από την οικογένειά σου;
Η αγάπη για το σκίτσο ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία, από τα κόμικ που διαβάζαμε σαν παιδιά, αλλά και από σειρές κινουμένων σχεδίων στην τηλεόραση. Σίγουρα συντέλεσαν και παραγωγές όπως αυτή της Φρουτοπίας, που κινούνται βέβαια σε ένα γειτονικό πεδίο τέχνης. Από τα σχολικά και φοιτητικά χρόνια αναζητούσα σχετικές πηγές, σε φεστιβάλ animation ή κόμικ, όπως το φεστιβάλ της Βαβέλ που γινόταν τότε. Δεν υπήρχε και το ίντερνετ στην σημερινή του μορφή εκείνη την περίοδο, οπότε τα φεστιβάλ ήταν μια εντυπωσιακή έκρηξη πληροφοριών!
Σου έχει μείνει η εικόνα του αγαπημένου σου animation όταν ήσουν παιδί;
Λατρεύω σαν είδος τις ταινίες animation μικρού μήκους, γιατί μέσα σε μια αφήγηση λίγων λεπτών, μπορείς να πεις μια ολόκληρη ιστορία. Σε συνδυασμό με το animation που μπορεί να ξεφύγει από μια ρεαλιστική απεικόνιση ,το αποτέλεσμα είναι μαγευτικό. Ένας αγαπημένος σχεδιαστής animation είναι ο Bruno Bozzetto, από την Ιταλία, τόσο για τις μικρού όσο και για τις μεγάλου μήκους ταινίες του. Ένας καλλιτέχνης με ιδιαίτερο χιούμορ που ταυτόχρονα όμως μπορεί να δώσει μια πολύ δραματική ατμόσφαιρα και να σου μεταδώσει με επιτυχία το οποιοδήποτε συναίσθημα. Σαν πιτσιρικάς θυμάμαι που φτιάχναμε στις άκρες των βιβλίων σκιτσάκια, στο στυλ των flipbook.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το Chaniartoon festival;
Εδώ στα Χανιά έχω στήσει το Εργαστήριο Σκίτσου Χανίων, το οποίο ήρθε σαν συνέχεια από μια σειρά μαθημάτων που είχαν πραγματοποιηθεί στο 2ο Γυμνάσιο Χανίων. Μάλιστα τα μαθήματα αυτά στο Γυμνάσιο έγιναν με αφορμή μια έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο σχολείο με θέμα του Χανιώτες Σκιτσογράφους. Πρακτικά αυτή η έκθεση ήταν και το πρώτο λιθαράκι. Από τα μαθήματα σκίτσου και animation στο Εργαστήριο, προέκυψε η ανάγκη για μαθητικές εκθέσεις με τα έργα παιδιών και ενηλίκων. Ύστερα από μια σειρά από εκθέσεις, αποφασίσαμε να ανοίξουμε το φεστιβάλ και εκτός εργαστηρίου, με ένα ανοιχτό κάλεσμα. Η ανταπόκριση τόσο στο κομμάτι του κόμικ όσο και σε αυτό του animation ήταν πέρα από κάθε προσδοκία, και κάπως έτσι γεννήθηκε το Chaniartoon.
Υπάρχουν και άλλοι συνοδοιπόροι στο ταξίδι;
Πίσω από το Chaniartoon βρίσκεται μια ομάδα ανθρώπων, που προέρχονται από διάφορα επαγγέλματα. Μερικοί είναι παλιοί μαθητές του εργαστηρίου που συμμετείχαν σε κάποιο παλαιότερο φεστιβάλ και από τότε το βοηθάνε κάθε χρόνο. Άλλοι πάλι γνώρισαν το φεστιβάλ στην πορεία, σαν εθελοντές ή σαν θεατές και αποφάσισαν να εμπλακούν σύμφωνα και με τις δυνατότητές τους. Οι δυσκολίες και οι απαιτήσεις του φεστιβάλ κάθε χρόνο αλλάζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το φεστιβάλ του 2020, που ο covid-19 μάς ανάγκαζε να αλλάζουμε συνεχώς τον προγραμματισμό μας. Ακόμα και μερικές μέρες πριν το φεστιβάλ, δεν είμασταν σίγουροι τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να πραγματοποιήσουμε, τι θα μεταφέρουμε για το 2021 και τι θα κάνουμε με προσαρμογές.
Ποιοι είναι οι πρωταρχικοί στόχοι που έθεσες για το φεστιβάλ;
Ο στόχος του φεστιβάλ Chaniartoon είναι καταρχήν να γνωρίσει στο κοινό την τέχνη του κόμικ και του animation. Ειδικότερα να βοηθήσει και στην αποδέσμευση του όρου από την παιδική ηλικία, καθώς είναι μια τέχνη που αφορά, ίσως και περισσότερο, τους ενήλικες. Παράλληλα να προωθήσει τους καλλιτέχνες, κομίστες, σκιτσογράφους και animators στο ελληνικό αλλά και διεθνές κοινό. Τέλος, κάτι που έχει αρχίσει να γίνεται με επιτυχία, να πραγματοποιεί το φεστιβάλ τις δικές του παραγωγές.
Αν σου έλεγα ποιος είναι ο μέχρι τώρα απολογισμός του φεστιβάλ τι θα μου απαντούσες;
Αυτό που έχει καταφέρει το φεστιβάλ μέσα από τα 4 χρόνια παρουσίας του, είναι ότι έχει μπει δυναμικά στον φεστιβαλικό χάρτη της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Κάθε χρόνο λαμβάνουμε όλο και περισσότερα έργα από όλο τον κόσμο, ενώ σιγά-σιγά πληθαίνουν και οι συνεργασίες με άλλα φεστιβάλ και θεσμούς. Μια πολύ σημαντική εξέλιξη ήταν η εμπιστοσύνη και η στήριξη που είχαμε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος καθώς και η στήριξη και αιγίδα από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Το Chaniartoon πέρυσι κατάφερε να γίνει το πρώτο φεστιβάλ τους είδους, που παρουσίασε εφαρμογή δικής του παραγωγής επαυξημένης πραγματικότητας, ενώ φέτος εισήγαγε και εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας. Καταφέρνει έτσι να καινοτομεί παρά τα λίγα χρόνια παρουσίας του. Ο κόσμος πια το αναγνωρίζει, ενώ πολύ θετικά μηνύματα παίρνουμε και από τους Έλληνες κομίστες που συμμετέχουν. Μας έχουν αναφέρει ότι είμαστε το «καλύτερο φεστιβάλ για καλλιτέχνες», αναφερόμενοι στις παροχές που τους διαθέτουμε, την φιλοξενία και την γενικότερη ζεστή ατμόσφαιρα του φεστιβάλ. Από την περσινή χρονιά είμαστε ενεργό μέλος και της ASIFA Hellas, και είμαστε σε διαρκή επικοινωνία και συνεργασία με όλα τα μέλη αλλά και τις δράσεις της.
Μάριε, δεν γίνεται να μην σε ρωτήσω για το πόσο επηρεάστηκε το φεστιβάλ με την αλλαγή δεδομένων σε συνθήκες covid19. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σου;
Το 2020 ήταν μια αρκετά δύσκολη διοργάνωση καθώς τα δεδομένα μας οδήγησαν σε μια αναδιαμόρφωση του προγράμματος. Μια σειρά από βιωματικά εργαστήρια που είχαμε προγραμματίσει τα κάναμε τελικά από απόσταση. Σε αυτό το κομμάτι χάσαμε την διάδραση που θα υπήρχε από κοντά. Από την άλλη, επειδή ακριβώς ήταν από απόσταση, συμμετείχαν άτομα από όλη την Ελλάδα. Έτσι κατά κάποιο τρόπο το φεστιβάλ έσπασε τον τοπικό χαρακτήρα. Το ίδιο έγινε και με τις προβολές των ταινιών, μεγάλο μέρος των οποίων πραγματοποιήθηκε ψηφιακά μέσα από κατάλληλες πλατφόρμες. Το φεστιβάλ έτσι το παρακολούθησαν από 50 διαφορετικές χώρες, συνολικά περισσότερα από 4000 άτομα στο σύνολο. Λάβαμε πολλά θετικά σχόλια από τους θεατές που το παρακολούθησαν, ειδικότερα από τους καλλιτέχνες τους εξωτερικού, που λόγω covid19, δεν είχαν την δυνατότητα να ταξιδέψουν στην Ελλάδα και στα Χανιά. Επιπλέον η δύσκολη αυτή κατάσταση μας οδήγησε στην παραγωγή εκτός των VR/AR εφαρμογών και μίας εφαρμογής desktop, την οποία μπορεί κανείς να την βρει στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ. Αυτή «τρέχει» σε κάθε σύγχρονο υπολογιστή και ο χρήστης μπορεί να δει το σύνολο των έργων που επιλέχθηκαν για το φετινό Chaniartoon και να περιηγηθεί στον εκθεσιακό χώρο.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα για το Chaniartoon 2021;
Για το 2021 ελπίζουμε να καταφέρουμε να κάνουμε όλα αυτά που προγραμματίζαμε για το φεστιβάλ του 2020, αλλά λόγω της κατάστασης δεν έγιναν. Αρχικά προγραμματίζουμε ένα μεγάλο artist alley, στο οποίο θα παραβρεθούν 40-50 καλλιτέχνες από όλη την Ελλάδα για ένα δημιουργικό τριήμερο, στο οποίο θα εκθέσουν τα έργα τους και θα έρθουν σε επαφή με το κοινό, διαδρώντας με αυτό. Προγραμματίζουμε επίσης μια σειρά από workshops, ενώ θα εισάγουμε και το κομμάτι του Game Design, καθώς είναι ένα πεδίο με πολύ ενδιαφέρον, το οποίο δανείζεται πλήθος στοιχείων και από την εικονογράφηση αλλά και από το animation, ενώ παράλληλα έχει και όλες τις αφηγηματικές δομές των ιστοριών.
Θα εγκαινιαστεί σύντομα, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Σκίτσου Χανίων, μια ελεύθερη μέρα δημιουργικότητας. Έτσι κάθε εβδομάδα, στην έδρα του φεστιβάλ και του Εργαστηρίου Σκίτσου Χανίων, θα συναντιούνται άτομα που ενδιαφέρονται να εκφραστούν δημιουργικά, έχοντας πρόσβαση στον σχετικό εξοπλισμό (όπως π.χ. φωτοτράπεζες για animation), με σκοπό να δημιουργηθεί μια δημιουργική κοινότητα. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά και το Πολυτεχνείο Κρήτης και ειδικότερο το Εργαστήριο Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων, θα προχωρήσουμε στην παραγωγή μιας VR εφαρμογής του Κέντρου Αρχιτεκτονικής Μεσογείου, στο πρότυπου του Μουσείου Εικονικής Πραγματικότητας. Παράλληλα με το εργαστήριο του Πολυτεχνείου ετοιμάζουμε μια σειρά από Projection Mapping σε σημαντικά σημεία της πόλης των Χανίων. Φέτος κάνουμε τα πρώτα βήματα και στο εκπαιδευτικό κομμάτι, στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, θεσπίζοντας έναν ετήσιο διαγωνισμό σκίτσου/κόμικ για τα σχολεία, αλλά και ειδικές προβολές που θα πραγματοποιούνται μέσα στον χρόνο.
Αντίστροφη μέτρηση για το Chaniartoon Festival 2021!
Ο Μάριος Ιωαννίδης είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις ανθρώπων που αποτελεί φωτεινό παράδειγμα προς μίμηση. Η συνέντευξη μας, αν και έγινε μέσω skype, δεν άφησε περιθώριο αμφισβήτησης για την δημιουργικότητα, την ήρεμη δύναμη και την αισιοδοξία του εμπνευστή του φεστιβάλ. Το επόμενο ραντεβού το περιμένουμε πώς και πώς στα Χανιά, ελπίζουμε μέσα σε μια έκθεση γεμάτη χρώματα, δημιουργία και ανθρώπινη παρουσία.
Η φετινή διοργάνωση για το 5ο Chaniartoon Festival θα διεξαχθεί από τις 13 έως και τις 28 Σεπτεμβρίου του 2021. Η θεματική είναι βασισμένη στην λέξη “(αν)ισότητα” θίγοντας έτσι ένα καίριο ζήτημα και καλώντας τους καλλιτέχνες να δώσουν την δική τους φωνή και οπτική πάνω σε αυτό.
Αν και το πρόγραμμα δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί, ο Μάριος μας έδωσε κάποια hint και ονόματα πολλά υποσχόμενων καλλιτεχνών που αν επιτραπεί η φυσική παρουσία, σίγουρα θα κάνουν το φεστιβάλ το γεγονός του καλοκαιριού στα Χανιά!
Ακολουθείστε το Chaniartoon Festival στα social media και παρακολουθήστε την μασκότ (την οποία λατρέψαμε) στα διάφορα post που επιμελείται η ομάδα. Εμείς πάντως ανυπομονούμε!
Site: www.chaniartoonfest.gr
Facebook: www.facebook.com/chaniartoon.fest
Instagram: www.instagram.com/chaniartoon/
*Ευχαριστούμε πολύ το Chaniartoon Festival για την διάθεση φωτογραφικού υλικού για το άρθρο.