Η σκηνή του μοιραίου: Η ταινία του Σπίλμπεργκ που βρήκαν τραγικό θάνατο τρεις ηθοποιοί

Το σενάριο τον ήθελε να υποδύεται ένα ρατσιστή ο οποίος είχε επιστρέψει από το μέλλον στο παρελθόν και βίωνε από την «αντίπερα όχθη» τα δεινά της ιδεολογίας του. Αρχικά έπεφτε θύμα κακοποίησης ως Εβραίος από τους Ναζί, εν συνεχεία ως αφροαμερικανός από την Κου Κλουξ Κλαν και τέλος ως Βιετναμέζος, κυνηγημένος από Αμερικανούς στρατιώτες.

Ήταν ο 53χρονος τότε Βικ Μόροου, ο οποίος είχε σπουδαία κινηματογραφική καριέρα και είχε γίνει ευρέως γνωστός από τον ρόλο του ως λοχίας Τσιπ Σόντερς, στη σειρά «Combat», που προβλήθηκε στο ABC από το 1962 έως το 1967. Η σειρά προβλήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και στην Ελλάδα με τον τίτλο «Μάχη», σημειώνοντας πολύ μεγάλη επιτυχία.

Η τελευταία ταινία στην οποία συμμετείχε ήταν το «Twilight Zone: Τhe Movie», με σκηνοθέτη και συμπαραγωγό τον Στίβεν Σπίλμπεργκ. Επρόκειτο για την κινηματογραφική μεταφορά της σειράς «Twilight Zone» («στη Ζώνη του Λυκόφωτος»), που είχε τεράστια επιτυχία κατά την πενταετή διάρκεια προβολής της στις ΗΠΑ (1959-1964).

Στην τρίτη ιστορία, με τη βιετναμέζικη εκδοχή, ο Μόροου και δύο μικρά κορίτσια, η 7χρονη Μίκα Ντιν Λι και η 6χρονη Ρενέ Τσέν, προσπαθούσαν να διαφύγουν από ένα στρατιωτικό ελικόπτερο των ΗΠΑ, έξω από ένα ερημωμένο βιετναμέζικο χωριό.

Τα λόγια που βάσει του σεναρίου θα έλεγε ο Μόροου στα δύο μικρά κορίτσια ήταν τα εξής: «Θα σας κρατήσω ασφαλείς, παιδιά. Το υπόσχομαι. Τίποτα δεν θα σας βλάψει, ορκίζομαι στον Θεό».

Δεν τα είπε ποτέ. Ήταν 23 Ιουλίου του 1982 και στην επαρχία Βεντούρα της Καλιφόρνια, όπου γινόταν τα γυρίσματα, αυτός που έβαλε το χέρι του δεν ήταν ο Θεός, αλλά ο… διάβολος.

Το ελικόπτερο βρισκόταν σε ύψος 3-4 μέτρων από πάνω τους, όταν κάποιες εκρήξεις πυροτεχνημάτων, για τις ανάγκες της σκηνοθεσίας, είχαν ως αποτέλεσμα να εκτραπεί από την πορεία του. Πιλότος του ελικοπτέρου ήταν ένας πραγματικός βετεράνος του Βιετνάμ, ο Ντόρσι Γουίνγκο, ο οποίος δεν είχε όμως καμία κινηματογραφική εμπειρία.

Ένας τεχνικός είχε πυροδοτήσει πολύ κοντά στο ελικόπτερο δύο από τα πυροτεχνικά φορτία και ο Γουίνγκο έχασε τον έλεγχο της πλοήγησης. Οι συνέπειες ήταν τραγικές. Το ελικόπτερο έπεσε πάνω στους τρεις ηθοποιούς, που βρήκαν ακαριαίο θάνατο. Ο Μόροου και η Μίκα αποκεφαλίστηκαν από τον έλικα, ενώ η Ρενέ συνεθλίβη…

Οι αυτόπτες μάρτυρες ήταν περίπου 100 και για λίγες στιγμές δεν ακούστηκε το παραμικρό από το σοκ. Την πένθιμη σιωπή έσκισαν οι κραυγές της μητέρας της Ρενέ, καθώς γονάτιζε πάνω απ’ το άψυχο σώμα της κόρης της.

Σε ότι αφορά το πλήρωμα του ελικοπτέρου, κανείς δεν τραυματίστηκε σοβαρά.

Η ανείπωτη τραγωδία δεν έμεινε φυσικά αδιερεύνητη. Η υπόθεση έφτασε, όπως ήταν αναμενόμενο, στα δικαστήρια. Στο εδώλιο κάθισαν μεταξύ άλλων ο Στίβεν Σπίλμπεργκ και ο συνεργάτης του, Τζον Λάντις, που συνυπέγραφε την παραγωγή, αλλά και τη σκηνοθεσία.

Hταν η πρώτη φορά που σκηνoθέτες και παραγωγοί αντιμετώπιζαν ποινική δίωξη για γεγονότα τα οποία συνέβησαν κατά τη διάρκεια μιας ταινίας.

Στο δικαστήριο οδηγήθηκε και ο πιλότος του ελικοπτέρου. Η κατηγορία ήταν φόνος εξ’ αμελείας και έκθεση ανηλίκων σε κίνδυνο. Οι εισαγγελείς ισχυρίστηκαν ότι ο Λάντις και οι συνεργάτες του ήταν απερίσκεπτοι και παραβίαζαν τους νόμους σχετικά με τους ανήλικους ηθοποιούς, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών σχετικά με τις συνθήκες εργασίας και τις ώρες εργασίας τους.

Η υπεράσπιση υποστήριξε ότι επρόκειτο για ένα δυστύχημα που δεν μπορούσε να προβλεφθεί και ότι τα πυροτεχνήματα τέθηκαν σε λειτουργία σε λάθος χρόνο.

Ο βοηθός οπερατέρ Ράνταλ Ρόμπινσον κατέθεσε ότι ο πιλότος αντιλήφθηκε τον κίνδυνο, αλλά στην προσπάθεια του να πετάξει μακριά από τους τρεις ηθοποιούς, έχασε τον έλεγχο και το ελικόπτερο άρχισε να κάνει ανεξέλεγκτους κύκλους με αποτέλεσμα τη συντριβή του.

Η δίκη διήρκεσε έως το 1987 και η απόφαση του δικαστηρίου ήταν αθωωτική για τους κατηγορουμένους. Αγωγές εναντίον του Σπίλμπεργκ, του Λάντις και της Warner Brothers κατέθεσαν και οι οικογένειες των τριών θυμάτων. Τόσο οι γονείς των παιδιών όσο και τα παιδιά του Μόροόου έλαβαν αποζημίωση, το ποσό της οποίας δεν ανακοινώθηκε.

Ο φίλος και συμπρωταγωνιστής του Μόροου στη «Μάχη», Ντιν Πίμποντι, ηγήθηκε μιας μεγάλης προσπάθειας για τιμωρία των υπεύθυνων του θανάτου του Μόροου, η οποία όμως δεν οδήγησε σε κανένα αποτέλεσμα.

Το μοιραίο δυστύχημα αποτέλεσε την αρχή του τέλους στη φιλία και συνεργασία των Σπίλμπεργκ και Λάντις, καθώς διαφωνούσαν από την αρχή για τη χρήση πραγματικών πυρομαχικών για τα γυρίσματα. Ο Λάντις, ο οποίος είχε τη φήμη του ανθρώπου που δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του, είχε αποφασίσει τη χρήση τους, ώστε να μοιάζει όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικός ο βομβαρδισμός του χωριού από το ελικόπτερο.

Με αφορμή ωστόσο το τραγικό περιστατικό ξεκίνησε στις Η.Π.Α. και μια τεράστια συζήτηση για τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας στις κινηματογραφικές ταινίες και την έκθεση παιδιών σε επικίνδυνες συνθήκες. Μαζί με αυτήν και μια καμπάνια για την δραστική βελτίωση των μέτρων ασφαλείας στο Hollywood.

O αντιπρόεδρος της Warner Brow Τζον Σίλβια ήταν αποφασισμένος να ενισχύσει την προσέγγιση της βιομηχανίας στην ασφάλεια. Συγκάλεσε μια επιτροπή που δημιούργησε πρότυπα για κάθε πτυχή της κινηματογραφικής παραγωγής, από πυροβόλα, καπνό και πυροτεχνήματα έως αεροσκάφη.

Στη διαδικασία εκπροσωπήθηκαν όλα τα συνδικάτα και οι συντεχνίες και αυτό που προέκυψε ήταν κάτι σαν «θέσπιση νομοθεσίας», όπως δήλωσε ο Κρις Πάλμερ, μέλος της επιτροπής και σύμβουλος διαχείρισης κινδύνων. Το πόρισμα της επιτροπής οδήγησε σε μια διαδικασία πρότυπων ενεργειών, που ονομάστηκαν «Δελτία Ασφαλείας».

Με βάση αυτά, τα κινηματογραφικά στούντιο εξέδωσαν εγχειρίδιο στους υπαλλήλους τους, γνωστά ως «Πρόγραμμα Πρόληψης Τραυματισμών και Ασθενειών». Οι οδηγίες ενημερώνονται διαρκώς και έχουν πλέον ψηφιοποιηθεί.

Ωστόσο παρά τα αυξημένα μέτρα ασφαλείας, δεν αποφεύχθηκαν νέα δυστυχήματα, όπως αυτό του αεροπόρου Αρτ Σολ στο «Top Gun», του αστυνομικού Ριντ Ρέντελ στη σειρά «Airwolf» του γιου του Μπρους Λι, Μπράντον στην ταινία «Κοράκι» και το πιο πρόσφατο με τον Άλεν Μπάλντουιν. Μετά από κάθε τέτοιο εμπλουτίζονται οι κανόνες ασφαλείας, όπως ακριβώς συμβαίνει στα αεροπορικά δυστυχήματα.

Για παράδειγμα, όταν ο θρυλικός κασκαντέρ Νταρ Ρόμπινσον πέθανε σε μια απομακρυσμένη περιοχή, στην Αριζόνα, από ρήξη σπλήνας –πέφτοντας πάνω σε βράχο μετά την απώλεια του ελέγχου της μηχανής του κατά τα γυρίσματα της ταινίας «Million Dollar Mystery»- η παρουσία ασθενοφόρων έγινε υποχρεωτική στο Hollywood.

Εκ του αποτελέσματος, η καριέρα του Σπίλμπεργκ δεν επηρεάστηκε από την αποφράδα εκείνη ημέρα, ωστόσο όπως ο ίδιος έχει ομολογήσει «την τραγωδία τη σκέφτομαι κάθε μέρα. Και πιθανόν να μην ανακάμψω ποτέ».

Το περίεργο θα ήταν να μην τη σκεφτόταν κάθε μέρα.

Πηγή: menshouse