Πώς τα δάση αποτελούν φυσική «ασπίδα» για τους σεισμούς

Φυτεύοντας δέντρα, έχουμε δημιουργήσει μια φυσική ασπίδα, ακόμα και στις επιπτώσεις ενός σεισμού, αφού, σε περιπτώσεις ισχυρών δονήσεων και αποκόλλησης βράχων, ένα δάσος ή γενικότερα μια δεντροφυτεμένη περιοχή μπορεί να ανακόψει την κάθοδο ενός βράχου, προστατεύοντας μια κατοικημένη περιοχή από πολύ σοβαρά προβλήματα. Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε ο τμηματάρχης Προστασίας της Διεύθυνσης Δασών Χανίων Γιάννης Φωτάκης.

Ο δασολόγος αναφέρθηκε και στη γενικότερη χρησιμότητα των δέντρων, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις δραματικές επιπτώσεις της πρόσφατης κακοκαιρίας «Μπάλλος», αλλά και στις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού, που φυσικά σχετίζονται απόλυτα με τα πλημμυρικά φαινόμενα που είδαμε να σημειώνονται προ ημερών στις καμένες εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας.

Ο κ. Φωτάκης απάντησε στο ερώτημα ποια είναι χρησιμότητα των δέντρων απέναντι σε έναν σεισμό λέγοντας: «Αυτό που αναμφισβήτητα μπορούμε να πούμε είναι ότι σε μια δεντροφυτεμένη περιοχή, σε περίπτωση σεισμού, μπορεί να κυλίσουν βράχοι οι οποίοι θα αναχαιτιστούν από τα δέντρα. Αλλά βέβαια μέχρι εκεί. Γιατί ο σεισμός, ως φαινόμενο, αλλού παράγεται και αλλού δίνει τα αποτελέσματά του. Απλά, τα δέντρα μπορούν να μας προστατέψουν από τις κατολισθήσεις. Αυτό είναι δεδομένο και είναι και ευνόητο. Μια δεντροφυτεμένη περιοχή, λοιπόν, μπορεί να μειώσει τις συνέπειες ενός σεισμού, με τη μηχανική αντοχή που έχει ένα δάσος».

Οι πλημμύρες

Στο ερώτημα για τη χρησιμότητα του ριζικού συστήματος των δέντρων, ως προς τη συγκράτηση των διαβρώσεων του εδάφους, ο Γιάννης Φωτάκης απαντά: «Το ριζικό σύστημα λειτουργεί σε άλλες φάσεις ως προς τα προβλήματα που έχουμε με τις πλημμύρες. Εδώ δεν παίζει το ριζικό σύστημα κάποιο ρόλο, πέρα από την πιθανή αναχαίτιση της κατολίσθησης των βράχων».

Όσο για τις πλημμύρες, ως φαινόμενο ο τμηματάρχης της Διεύθυνσης Δασών Χανίων, Γιάννης Φωτάκης, τόνισε πως «απ’ ό,τι φαίνεται τέτοιου είδους φαινόμενα θα τα έχουμε σε ακόμα εντονότερο βαθμό στο μέλλον. Το λέω αυτό διότι, στις εκτάσεις που κάηκαν, η νέα ισορροπία της φύσης που περιμένουμε θα αργήσει να επέλθει».

Όσο για το αν πρέπει να παρεμβαίνει ο άνθρωπος μετά τις πυρκαγιές, ή να αφήνει τη φύση να αναγεννηθεί, ο Γιάννης Φωτάκης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Να υποβοηθήσουμε το περιβάλλον εκεί που χρειάζεται. Σε κάποια σημεία δεν περιμένουμε να γίνει αναγέννηση, καθώς στις θέσεις με μεγάλες κλίσεις δεν μπορεί να υπάρξει αναγέννηση. Μπορούμε να υποβοηθήσουμε τη φύση λοιπόν με μια διαδικασία αναδάσωσης. Αλλά, κατά τα άλλα, στις ήπιες κλίσεις η αναγέννηση ήδη από την επόμενη σεζόν, Φεβρουάριο-Μάρτιο, θα έχει ξεπεταχτεί».

Σχετικά με τις πλημμύρες, ο δασολόγος τονίζει: «Για τις πλημμύρες χρειαζόμαστε στοχευμένες ενέργειες. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να γίνουν οι πλημμύρες. Απλά πάμε στα ρεύματα ανάντη και τα βελτιώνουμε. Δηλαδή, φτιάχνουμε μηχανισμούς αποτροπής. Δεν είναι δύσκολο. Το θέμα είναι ότι, για να γίνουν αυτά από έναν δημόσιο φορέα, απαιτείται προμελέτη, μελέτη, έγκριση, θεώρηση έγκρισης, χρηματοδότηση. Ε, αυτό, όπως καταλαβαίνετε, για το δημόσιο λογιστικό είναι κάτι που είναι δύσκολο να γίνει σε λιγότερο από τρεις μήνες. Και αν μιλάμε για τον Αύγουστο, χρειαζόμαστε τρεις μήνες, δηλαδή Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο… Ναι, αλλά έχουν ξεκινήσει τα πρωτοβρόχια τα οποία είναι και τα πιο επικίνδυνα».

Ο «Μπάλλος»

Για τις επιπτώσεις που είχε από τον «Μπάλλο» και η Κρήτη, ο τμηματάρχης Προστασίας της Διεύθυνσης Δασών Χανίων ανέφερε: «Είναι θέμα πού θα ξεσπάσει ο πυρήνας μιας καταιγίδας». Ωστόσο κάνει την εξής επισήμανση: «Η διαφορά της Ευρώπης από την Αμερική είναι ότι η Αμερική σχεδιάζει τις υποδομές της με βάση τις αιχμές των κινδύνων που περιμένει, ενώ η Ευρώπη σχεδιάζει με βάση τους μέσους όρους. Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι αρκετό σε μια φάση αιχμής. Η Αμερική σχεδιάζει με τις αιχμές, δηλαδή λέει “τι συμβαίνει κάθε 100 χρόνια; Συμβαίνει αυτό. Ε, εκεί πάμε στα 100 χρόνια”. Η Ευρώπη, από την άλλη, λέει “τι συμβαίνει σαν μέσος όρος; Κατά μέσο όρο έχουμε αυτό. Ε, εκεί πάμε”. Και αυτό γίνεται γιατί έχει χαμηλότερο κόστος. Όπως συμβαίνει και στην Κρήτη. Στο νησί μας περιμένουμε μικρότερα τέτοιου είδους φαινόμενα. Αλλά αυτά μέχρι στιγμής. Διότι δεν ξέρουμε τι θα γίνει στο μέλλον. Με την κλιματική αλλαγή μπορεί κι εδώ να γίνονται ακόμα και τυφώνες, που λέει ο λόγος. Βλέπουμε τι συμβαίνει σε άλλες περιοχές.Μη συμβεί, ο μη γένοιτο, να έρθει κάποια στιγμή και σε μας ένα άλλο φαινόμενο που το βλέπουμε να γίνεται αλλού».

Καταλήγοντας, ο Γιάννης Φωτάκης στέλνει το εξής μήνυμα προς τους πολίτες: «Όποιος μπορεί και όπου μπορεί ας φυτεύει δέντρα. Και η δική μας συμβουλή είναι να φυτεύουμε δέντρα που αρμόζουν στη χλωρίδα τη δική μας. Μα αυτά μόνο παράγουμε στο Δασαρχείο. Δε θα δείτε δηλαδή έλατα, ή αροκάριες κ.λπ. Και για τα πεύκα, θα λέγαμε ότι ως δέντρο το πεύκο έχει πολλά πλεονεκτήματα. Αλλά έχει το μειονέκτημα ότι είναι εύφλεκτο. Αλλά είναι και τόσες άλλες λειτουργίες που παρέχει, που εμείς τουλάχιστον σε καμία περίπτωση δεν το έχουμε υπό διωγμό. Ωστόσο, οι φυτεύσεις του πεύκου πρέπει να γίνονται υπό προϋποθέσεις. Όχι κοντά σε σπίτια, όχι μέσα σε αυλές ώστε οι κόμες να ακουμπούν στα σπίτια κ.λπ.».

Μοιράζουν δέντρα στους πολίτες

Όπως κάνει κάθε χρόνο, η Διεύθυνση Δασών Ηρακλείου ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει και φέτος στη διάθεση δασικών δενδρυλλίων από το δημόσιο Δασικό Φυτώριο Φοινικιάς. Οι αιτήσεις για χορήγηση των φυτών θα υποβάλλονται αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: ddh.fytorio@apdkritis.gov.gr του Δασικού Φυτωρίου Φοινικιάς της Διεύθυνσης Δασών Ηρακλείου από σήμερα Δευτέρα 25 Οκτωβρίου έως και την Παρασκευή 5 Νοεμβρίου.

Η διάθεση των φυτών θα γίνει με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στη με αριθ. 6440/20.10.2021 απόφαση [ΑΔΑ: 977ΝΟΡ1Θ-Λ0Π], η οποία βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης (www.apdkritis.gov.gr) στη στήλη «Ανακοινώσεις».

Η παραλαβή των φυτών θα γίνεται στις καθορισμένες ημερομηνίες από το Δασικό Φυτώριο Φοινικιάς (οδός Παναγίας Μαλεβή, Ηράκλειο), με πιστή τήρηση των υγειονομικών μέτρων προστασίας από τον κορωνοϊό.

Πληροφορίες δίνονται τις εργάσιμες ημέρες και ώρες στα τηλέφωνα 2810/250.389 (Δασικό Φυτώριο) και 2810/264.940 (Διεύθυνση Δασών Ηρακλείου).

Πηγή: neakriti