Το προφίλ των κακοποιημένων γυναικών στο Ρέθυμνο

Παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών η Δευτέρα και το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Ρεθύμνης διοργάνωσε εσπερίδα, όπου παρουσιάστηκαν ενδιαφέροντα στοιχεία για την βία κατά των γυναικών με τη συμμετοχή πλειάδας ομιλητών.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία που παρουσίασε η κοινωνιολόγος του Κέντρου, Ελένη Φουρναράκη, για το προφίλ του θύματος και του θύτη και τα στατιστικά που αφορούν το κέντρο και την αντιμετώπιση θυμάτων, που έχουν προσέλθει σε αυτό.

Όπως ανέφερε η κα Φουρναράκη, σε παγκόσμιο επίπεδο και με βάση τα στοιχεία από έρευνα των Ηνωμένων Εθνών προέκυψε ότι :

1) Η πιο συχνή μορφή βίας προέρχεται από τον ερωτικό σύντροφο, καθώς μία στις τρεις γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα ξυλοκοπηθεί, θα βιασθεί ή με κάποιο άλλο τρόπο θα κακοποιηθεί από το σύντροφό της.

2) Οι μισές από τις γυναίκες θύματα ανθρωποκτονίας έχουν δολοφονηθεί από (νυν ή πρώην) σύζυγο ή σύντροφο, γι’ αυτό μάλιστα μιλάμε για το φαινόμενο της γυναικοκτονίας.

3) Μία στις πέντε γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού.

4) Οι γυναίκες 15 – 44 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από βιασμό ή ενδοοικογενειακή βία παρά από καρκίνο, τροχαία ατυχήματα, πόλεμο ή ελονοσία.

5) 130 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια έχουν υποστεί ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων.

6) 2 εκατομμύρια κορίτσια ανά έτος κινδυνεύουν να υποβληθούν σε ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων.

7) Το 40-50% των γυναικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αναφέρει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας.

8) Το 55%-95% των γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας δεν καταγγέλλουν το πρόβλημα

ΣΥΝΟΛΙΚΑ 136 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Όπως σημείωσε η κα Φουρναράκη, σε ένα χρόνο, από τον Απρίλο του 2018 ως τον ίδιο μήνα του 2019, απευθύνθηκαν στο κέντρο συμβουλευτικής του δήμου Ρεθύμνου 136 γυναίκες.

Το 90% των γυναικών είναι Ελληνίδες, ενώ μόνο το 10% είναι αλλοδαπές. Στο κομμάτι της εκπαίδευσης οι γυναίκες αυτές σε ποσοστό 13,3% έχουν τελειώσει το δημοτικό, το 15% έχει τελειώσει μέχρι και το γυμνάσιο, το 23,9% είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το 16,8% έχει κάνει μεταλυκειακές σπουδές, το 9,7% είναι απόφοιτες τεχνολογικής εκπαίδευσης, το 17,7% είναι απόφοιτες πανεπιστημίου ενώ για το 3,5% δεν έχουμε στοιχεία για το μορφωτικό τους επίπεδο. Όσον αφορά την οικογενειακή τους κατάσταση το 41,6% των γυναικών είναι παντρεμένες, το 15,4% είναι άγαμες, το 20,4% βρίσκονται σε διάσταση με το σύντροφο τους και το 15,4% είναι διαζευγμένες. Στο ίδιο ποσοστό κυμαίνονται οι γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση χηρείας, που συμβιώνουν με τον σύντροφο τους και αυτές οι οποίες δεν επιθυμούσαν να δηλώσουν την οικογενειακή τους κατάσταση.

Στον εργασιακό τομέα τώρα, το 47% των γυναικών είναι άνεργες, το 43% είναι εργαζόμενες, το 3% παίρνουν κάποια σύνταξη, ενώ για το 7% δεν έχουμε στοιχεία για την επαγγελματική τους κατάσταση. Την ηλικία την χωρίσαμε σε δεκαετίες και προέκυψαν τα εξής : κάτω των 25 ετών είναι το 10% των γυναικών, από 26-35 ετών είναι το 22%, από 36 έως 45 ετών είναι το 39%, από 46 έως 55 ετών είναι το 20%, από 56 έως 60 ετών είναι το 5% και από 60 ετών και πάνω είναι μόλις το 4% των γυναικών.

ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ

Το είδος της βίας που κατήγγειλαν ότι δέχτηκαν αυτές οι γυναίκες σε ποσοστό 85% αφορούσε θέματα ενδοοικογενειακής βίας, το 2% κατήγγειλαν ότι υπήρξαν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, το 1% κατήγγειλε πως έπεσε θύμα βιασμού, το 3% των γυναικών δήλωσε πως δέχτηκε άλλο είδος βίας όπως για παράδειγμα, βία στον εργασιακό χώρο, βία από κάποιον άγνωστο άνθρωπο προς αυτές, βία από κάποιο πρόσωπο της γειτονιάς τους ή βία από τον ιδιοκτήτη του σπιτιού που μένουν. Όμως, για το 9% των γυναικών που απευθύνθηκαν στο κέντρο, ενώ κατήγγειλαν ότι υπήρξαν θύματα βίας δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες. «Από τα δεδομένα που μόλις είδαμε είναι ξεκάθαρο πως το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες μέσα στην οικογένεια βρίσκεται και στην δική μας τοπική κοινωνία, έτσι, η λειτουργία των δομών και η υιοθέτηση πολιτικών για την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου κρίνεται αναγκαία και στη πόλη μας, ώστε η κάθε γυναίκα να μπορεί να ζητήσει βοήθεια και να απεγκλωβιστεί από το αρρωστημένο περιβάλλον που ζει χωρίς ανασφάλεια για το μέλλον το δικό της και των παιδιών της», ανέφερε η κα Φουρναράκη.

Το 60% των γυναικών δήλωσαν πως ο δράστης είναι ο σύζυγος είτε ο νυν είτε ο πρώην, το 8% δήλωσαν πως δέχτηκε βία από το σύντροφο είτε τον νυν είτε τον πρώην, το 16% δήλωσε πως ένα άλλο μέλος της οικογένειας είχε βίαιη συμπεριφορά όπως μητέρα/πατέρας, αδελφή/ος, πεθερά/ος, γιαγιά/παππούς κλπ. Το 9% των γυναικών κατήγγειλε ότι δέχτηκε βία από άνθρωπο εκτός του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, ενώ το 7% των γυναικών δεν έδωσε στοιχεία για το ποιά ήταν η σχέση τους με το δράστη. Και αυτά τα δεδομένα επιβεβαιώνουν την ύπαρξη της βίας που υφίστανται οι γυναίκες με το μεγάλο ποσοστό της τάξεως του 84% να δηλώνει πως τη βιώνει μέσα στο περιβάλλον της οικογένειας.

ΟΙ ΘΥΤΕΣ

Το 95,2% των θυτών είναι άνδρες, ενώ το 4,7% είναι γυναίκες. Η ηλικία και εδώ είναι χωρισμένη σε δεκαετίες και έχουμε τα εξής αποτελέσματα: κάτω των 25 ετών είναι το 2,3%, από 26-35 ετών είναι το 11,7%, από 36-45 ετών είναι το 36,4, από 46-55 ετών είναι το 29,4%, από 56-60 είναι το 5,8% και από 60 ετών και πάνω είναι το 12,9% των θυτών. Στον τομέα της εκπαίδευσης το 1,1% των δραστών έχει τίτλο μεταπτυχιακών σπουδών, το 9,4% είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, στα ίδια ποσοστά του 4,7% είναι απόφοιτοι τεχνολογικών σπουδών και μεταλυκειακής εκπαίδευσης, απόφοιτοι της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι το 31,7% ενώ το 17,6% έχουν τελειώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση. Το 25,8% των δραστών είναι απόφοιτοι δημοτικού ενώ το 3,5% είναι αναλφάβητοι. Στον τομέα της εργασίας το 75,2% των δραστών είναι εργαζόμενοι, το 7,5% είναι άνεργοι και το 16,4 % είναι είτε συνταξιούχοι ή έχουν εισοδήματα από άλλες πηγές. Η οικονομική τους κατάσταση κυμαίνεται από πολύ καλή έως πολύ κακή. Πιο συγκεκριμένα, το 17,6% των δραστών έχει πολύ καλή οικονομική κατάσταση, το 32,9 % έχει καλή οικονομική κατάσταση, το 30,5% έχει μέτρια οικονομική κατάσταση, το 12,9% έχει κακή οικονομική κατάσταση και το 3,5% έχει πολύ κακή κατάσταση. Για το 1,1% δεν υπάρχουν στοιχεία για την οικονομική τους κατάσταση. Προκύπτει, δε, πως οι κακές οικονομικές συνθήκες δεν επηρεάζουν την κακοποιητική συμπεριφορά καθώς από εδώ φαίνεται πως το μεγαλύτερο ποσοστό των δραστών βρίσκεται σε μέτρια έως και καλή οικονομική κατάσταση.

Ανάμεσα στα στοιχεία, ενδιαφέρον έχει το αν οι δράστες είναι χρήστες ουσιών. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως το 62,3% δεν είναι χρήστες, το 31,7% είναι χρήστες, ενώ για το 5,8% δεν έχουμε στοιχεία. Από τα άτομα που κάνουν χρήση, το 88,8% κάνουν χρήση αλκοόλ και το 18,5% είναι χρήστες ναρκωτικών ουσιών.

Άλλο ένα σημείο που έχει μεγάλο ενδιαφέρον είναι αν οι δράστες ήταν οι ίδιοι θύματα ενδοοικογενειακής βίας στο παρελθόν. Φάνηκε από τα στοιχεία πως το 41,1% είχαν δεχτεί βία στην οικογένεια τους, το 21,2% δεν είχε δεχτεί βία ενώ για το 36,5% δε γνωρίζουμε αν υπήρξαν θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Από αυτά τα δεδομένα πιθανόν επιβεβαιώνεται η θεωρία που λέει ότι, τα άτομα που μεγαλώνουν βιώνοντας σκηνές κακοποίησης είναι περισσότερο πιθανό στο μέλλον να ασκήσουν και τα ίδια τη βία που έζησαν και από θύματα να μετατραπούν σε θύτες.

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΘΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΥΤΗ

Τέλος, η κα Φουρναράκη «έχτισε» στην παρουσίαση της το προφίλ του θύματος και του θύτη ως εξής:

«Το θύμα είναι Ελληνίδα με απολυτήριο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, παντρεμένη με παιδιά, συνήθως άνεργη και ηλικίας 36-45 ετών. Συχνά είναι θύμα ενδοοικογενειακής βίας και ο δράστης είναι ο σύζυγος της είτε ο νυν είτε ο πρώην. Από την άλλη ο θύτης είναι άνδρας, Έλληνας, από 36 – 45 ετών και αυτός, απόφοιτος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εργαζόμενος με καλή οικονομική κατάσταση. Δεν είναι χρήστης ουσιών όμως έχει βιώσει τη βία στο οικογενειακό του περιβάλλον».

Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΤΟΥΠΟΛΗΣ

Στο περιεχόμενο της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης (Σύμβαση Κωνσταντινούπολης) και τη σημασία της για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας» αναφέρθηκε η Βασιλική Πετούση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Κοινωνιολογίας, Πανεπιστημίου Κρήτης – Διευθύντρια Εργαστηρίου Φύλου.

«Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι ένα εξαιρετικό κείμενο, διότι είναι το πρώτο κείμενο που προσπαθεί να ενοποιήσει ρυθμιστικά τον ορισμό, την αντιμετώπιση, αλλά και την καταγραφή του φαινομένου για να γνωρίζουμε τι γίνεται.

Επιβάλλει πρόληψη, ποινικοποίηση συμπεριφορών, συνέργειες με διάφορους φορείς για την αντιμετώπιση της βίας, επιβάλει στα κράτη να καταγράφουν το φαινόμενο, επιβάλει την τιμωρία του θύτη. Και μέσα στις δράσεις ποινικοποίησης και αντιμετώπισης, υποχρέωση των κρατών είναι να φτιάξουν το κατάλληλο πλαίσιο, ώστε η αστυνομία να μπορεί, αλλά και να υποχρεώνεται να επέμβει, διότι αυτό είναι πολύ σημαντικό κομμάτι», σημείωσε η κα Πετούση, η οποία αναφερόμενη στο εάν υπάρχει σήμερα ένταση του φαινομένου ή αν απλά περισσότερη καταγραφή του, δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι ακόμα και σήμερα τα θύματα φοβούνται ή ντρέπονται να μιλήσουν.

«Επομένως οι καταγραφές που όντως είναι αυξητικές μπορεί να οφείλονται και σε αύξηση του φαινομένου και σε αύξηση της καταγραφής του φαινομένου. Ωστόσο, νομίζω ότι είναι ασφαλές να πούμε ότι υπάρχει μια ένταση στο φαινόμενο διότι αν δούμε και σε τι καταστάσεις ζούμε, δηλαδή, εάν εντάξεις στο φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών και τις εμπόλεμες καταστάσεις, όλα αυτά εντείνουν το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών.

Πρέπει όμως να το σημειώνουμε και να το θυμόμαστε πάντα ότι δεν αφορά μόνο κάποιες γυναίκες, αφορά όλες τις γυναίκες, δυνητικά, χωρίς να υπάρχει διάκριση σε επίπεδο εκπαίδευσης, κοινωνικής τάξης κ.α. Με απλά λόγια, δεν κάνει διακρίσεις το φαινόμενο».

Όσο για τους παράγοντες που επηρεάζουν τις καταστάσεις βίας κατά των γυναικών, η κα Πετούση συμπλήρωσε: «Είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Η κύρια αιτία είναι η κατανόηση της διαφορετικότητας, της ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Δηλαδή, για να έχεις αυτό το φαινόμενο πρέπει να έχεις ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα. Να έχεις ή και να θεωρείς ότι έχεις. Υπάρχουν συνθήκες ανισότητας ακόμα και σήμερα, μην νομίζουμε ότι έχουν εξαλειφθεί οι συνθήκες ανισότητας. Βεβαίως έχουμε πρόοδο σε διάφορους τομείς και σε διάφορες χώρες, αλλά δεν είναι η πραγματικότητα για όλους έτσι».

Για τον δικό του ρόλο στην εξέταση θυμάτων βίας μίλησε ο ιατροδικαστής Αντώνης Παπαδομανωλάκης, που ξεκαθάρισε πως οι γυναίκες που φτάνουν στο δικό του γραφείο είναι πολύ λιγότερες από τον πραγματικό αριθμό.  «Τα περιστατικά που καταγγέλλονται και φτάνουν στον ιατροδικαστή για εξέταση είναι τα λιγότερα. Όλοι γνωρίζουμε ότι κάτω από την επιφάνεια υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός περιστατικών. Αυτό που μπορώ να πω σαν εμπειρία και συμπέρασμα είναι ότι θα έρθει η γυναίκα μετά την τρίτη ή τέταρτη ή και πέμπτη φορά. Όσον αφορά στην βαρύτητα τα ίδια πράγματα γίνονται όπως και δέκα χρόνια πριν, σπάνια καταλήγουν σε θάνατο τα περιστατικά, συνήθως είναι θλαστικές κακώσεις, απλή σωματική βλάβη που όμως κάποιες φορές αν επαναλαμβάνεται αυτό μπορεί να γίνουν και επικίνδυνες για την υγεία της άτυχης γυναίκας.

Όταν φτάνει μια γυναίκα σε μένα, τις περισσότερες φορές αντιμετωπίζω έναν φοβισμένο άνθρωπο, βέβαια μην ξεχνάμε ότι ο ρόλος μου είναι λίγο περίεργος διότι πάντα πρέπει να κρατάω μια αντικειμενικότητα γιατί ναι μεν από το ιστορικό μπορεί να προκύπτουν διάφορα και μετά από την αντικειμενική εξέταση, μπορεί να προκύψουν ευρήματα. Πάντα όμως έχουμε στο μυαλό μας ότι μπορεί να συμβαίνει και κάτι άλλο, διότι όπως αντιλαμβάνεστε συντάσσεται μία έκθεση η οποία θα πάει μετά την ανακριτή αρχή και κάποιος θα οδηγηθεί κάποια στιγμής στο δικαστήριο», κατέληξε.

Στην εσπερίδα μίλησε και ο αστυνομικός υποδιευθυντής Στέλιος Σταυρουλάκης, όπως και η παιδοψυχίατρος Αλεξάνδρα Νικολάου και η Κοινωνική Λειτουργός του Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών Δήμου Ηρακλείου Αναστασία Μαράκη.

Η εκδήλωση έκλεισε μουσικά με τη Στέλλα Σειραγάκη, τον Αντώνη Παπαδομανωλάκη και τον Θανάση Παπαθανασίου.

Την εκδήλωση συντόνισε η Αλεξία Βαονάκη, Ψυχολόγος, Προϊσταμένη Κέντρου Συμβουλευτικής Γυναικών.

Στον προθάλαμο της αίθουσας εκδηλώσεων στο Σπίτι του Πολιτισμού φιλοξενήθηκαν πορτρέτα γνωστών ρεθυμνιωτών, όλων ανδρών, με μηνύματα κατά της βίας σε βάρος των γυναικών.

Πηγή: goodnet