Ρέθυμνο: Διεθνές επιστημονικό συνέδριο για τον Ερωτόκριτο από 21 έως 23 Ιουνίου

Με αφορμή το έτος Ερωτόκριτου που έχει οριστεί το 2019, πραγματοποιείται στο Ρέθυμνο διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα: Ερωτόκριτος: αισθητική, ιστορία, κριτική.

Το συνέδριο θα λάβει χώρα στο Φοιτητικό Πολιτιστικό Κέντρο Ξενία, την Παρασκευή 21, Σάββατο 22 και Κυριακή 23 Ιουνίου 2019.

 Αναλυτικά το Πρόγραμμα

Παρασκευή 21 Ιουνίου 2019

Α΄ ( ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ) ΣΥΝΕΔΡΙΑ

8.30  Καλωσόρισμα

Ευλογία-καλωσόρισμα από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιο

Χαιρετισμοί

Κήρυξη της έναρξης των εργασιών του συνεδρίου από τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη

Προεδρείο: Αλέξης Πολίτης και Dia Philippides

9.20    Ιωάννης Μαυρομάτης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, «Εισαγωγική ομιλία»

10.00    Massimo Peri, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Πάδοβας, «Από τη γραπτή στην προφορική λογοτεχνία και από τη μετρική στη μουσική.

Μερικές σκέψεις διαβάζοντας / ακούγοντας τον ‘Ερωτόκριτο’» Ερατοσθένης Καψωμένος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, «Η ποιητική του Ερωτόκριτου. Τυπολογικά γνωρίσματα»

Συζήτηση

11.00 – 11.20    Διάλειμμα

Β΄  ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο:  Μιχάλης Κοπιδάκης και Κομνηνή Πηδώνια

11.20    Σωκράτης Σκαρτσής, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών, «Από την προφορικότητα και το δημοτικό τραγούδι στη γραφή της ποίησης Το παράδειγμα του ‘Ερωτόκριτου’»

11.40     Μιχαήλ Πασχάλης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, «Το επεισόδιο του Χαρίδημου: Ariosto ή Tasso;»

12.00    Αλέξανδρος Χατζηκυριάκος, μουσικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βερόνας, «Η μουσική αισθητική στον Ερωτόκριτο και γενικότερα στην Κρητική Αναγέννηση»

Μαριάννα Παφίτη, συνεργάτις του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, «‘Η τέχνη σ’ έτοιο κάμωμα ενίκησε τη φύση’. Ποίηση και ζωγραφική στον Ερωτόκριτο»

12.40    Μαρίνα Ροδοσθένους-Μπαλάφα, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, «Το θέμα της σγουραφιάς»

13.00 – 13.20      Συζήτηση

Γ΄  ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο: Arnold van Gemert και Αγγέλα Καστρινάκη

Αλέξανδρος Ακριτόπουλος, καθηγητής Λογοτεχνίας στο Π. Τ. Δ. Ε. του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, «Δίκτυα και φίλτρα του έρωτα: εννοιολογικές, ρητορικές και ποιητολογικές πλευρές του ‘κομπώνω’ στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»

18.00   Παρασκευή Ακριτίδου, φιλόλογος, καθηγήτρια Δ. Ε., «‘Η λογική του έρωτα’ ή ‘νους ερά και νους υπακούει (;)’: Το δίκτυο των μεταφορών που συνθέτουν την αντίληψη για τον νου και για τον έρωτα στο κείμενο του Ερωτόκριτου»

Βιβή Θεοδοσάτου, μέλος ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, εντεταλμένη διδάσκουσα Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, «‘Για σέναν εγεννήθηκε στον κόσμον το κορμί μου’· μία απόπειρα χαρτογράφησης του ερώντος υποκειμένου»

Ρίτα Εμμανουηλίδου, διδάκτωρ του Kings College London, «Η συνάντηση των ερωτευμένων και το παράθυρο ως χώρος διαπραγμάτευσης και επαναπροσδιορισμού της γυναικείας ηθικής στον Ερωτόκριτο και στην τραγωδία Ρωμαίος και Ιουλιέτα»

19.00   Χριστίνα Βαμβούρη, ΜΑ φιλόλογος,  τ.. σχολική σύμβουλος, και Βασιλική Πετρά, ΜΑ φιλόλογος , καθηγήτρια Δ. Ε., «…Του Έρωτα τα πάθη … Ο άνθρωπος στη δίνη του έρωτα και του κοινωνικού ‘νόμου’. Συνανάγνωση στον Ερωτόκριτο και σε δημοτικά τραγούδια αγάπης»

Συζήτηση

19.40 20.00    Διάλειμμα

Δ΄  ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο: Wim Bakker και Μανόλης Πατεδάκης

20.00    Τατιάνα Μαρκάκη, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, «‘Στο Κάστρον επαντρεύθηκε…’ Γαμήλιες πρακτικές στον Χάνδακα του Βιτσέντζου Κορνάρου»

Κώστας Ε. Λαμπρινός, διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Έρευνας του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, «Παλαιά αριστοκρατία και νέα κοινωνική ελίτ στη Σητεία την εποχή του Ερωτόκριτου»

Μανόλης Δρακάκης, επίκουρος καθηγητής Αρχειονομίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, και Ευαγγελία Τακάκη, νομικός, φιλόλογος, «‘… δε θέλω μπλιο να μου μιλεί κιανείς, να με πειράζει. / Να γδικιωθώ, ν’ αντιμευτώ, το Δίκιο μου με βιάζει.’(Β΄, 963-4). Το αντιπεπονθός –‘αντιτιμωρείσθαι’ και η συμφιλίωση στο Ιστορικό, Κοινωνικό και Δικαιϊκό περιβάλλον της βενετοκρατούμενης Κρήτης την  εποχή του Ερωτόκριτου»

21.00     Σταματία Λαουμτζή, Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό ΣΕΓ του Πανεπιστημίου Κύπρου, «‘Κι αμνόγω του στον Ουρανό, στον Ήλιο, στο Φεγγάρι.’ Άστρα και κοσμολογικές αντιλήψεις στον Ερωτόκριτο»

21.20 – 21.40    Συζήτηση

Σάββατο 22 Ιουνίου 2019

Ε΄  ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο:  Μιχαήλ Πασχάλης και Fatima Eloeva

Άντρια Κολοκάση, υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Μακιαβελικές απηχήσεις στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου» Νικόλαος Παπαδάκης, ιστορικός, Master ΝΕ Φιλολογίας, «Η εικόνα του ιππότη και της δεσποσύνης  στον Ερωτόκριτο: σχέσεις και διαφορές με τα ιταλικά πρότυπά του ( Ariosto, Tasso )»

9.00    Rosemary E. Bancroft-Marcus, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, «Τα Ακαδημαϊκά εμβλήματα (imprese) των ιπποτών μονομαχίας στον Ερωτόκριτο (Μέρος δεύτερο)»

9.20    Αμάντα Σκαμάγκα, μεταδιδακτορική ερευνήτρια του ΕΚΠΑ, διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, «Η γκιόστρα στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου και στη Nobilissima barriera della Canea του Gian Carlo Persio»

9.40    Σπύρος Κατσαραπίδης, φιλόλογος, «Για την τιμή των όπλων. Η μονομαχία Κρητικού-Καραμανίτη στο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ»

10.00    Συζήτηση

10.20 – 10.40    Διάλειμμα

ΣΤ΄   ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο:  Massimo Peri και Μιχάλης Πιερής

Στέλλα Αλεξίου, διδάκτωρ ΝΕ Φιλολογίας, ειδική επιστήμων στο Σχολείο Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Κ. Π. Καβάφης – Ερωτόκριτος. Μια αναγνωστική συνάντηση»

11.00    Dia Philippides, ομότιμη καθηγήτρια του Boston College (USA), και Wim F. Bakker, ομότιμος καθηγητής του University of Amsterdam, «Ο θρήνος της Σάρρας σε αντιπαραβολή με το μοιρολόγι της Αρετούσας»

Gaia Zaccagni, ειδικός επιστήμονας στο Σχολείο Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Η εξορία /ξενιτιά και η νοσταλγία της πατρίδας: ένα κοινό μοτίβο στον Ερωτόκριτο και στο Orlando Furioso»

Μιχάλης Μιχαήλ, Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό στο Σχολείο Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Κοινά δομικά στοιχεία στο ισπανικό Ποίημα του Σιντ και στον Ερωτόκριτο»

12.00    Ελένη Παπαργυρίου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πατρών, «Βλέμμα και όραση στον Ερωτόκριτο και την Ερωφίλη»

12.20    Αφροδίτη Αθανασοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Το ειδυλλιακό τοπίο (locus amoenus) στον Ερωτόκριτο και σε άλλα έργα της κρητικής και κυπριακής Αναγέννησης»

12.40 – 13.00 Συζήτηση

16.00 – 17.00 Ξενάγηση στην παλιά πόλη και τη Φορτέτζα του Ρεθύμνου.

Την ξενάγηση θα κάνει ο Βασίλης Τζουράς, φιλόλογος και διπλωματούχος ξεναγός.

Ζ΄   ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο: Μαρίνα Ροδοσθένους-Μπαλάφα και  Μαρίνα Δετοράκη

Κωνσταντίνος Ζορμπάς, γενικός διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης, «Ο  ‘Ερωτόκριτος’ στην εκπαιδευτική πράξη. Το παράδειγμα της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης»

Θεοδώρα Μέντη, μέλος ΕΔΙ. Π., Τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ, «Του κύκλου τα γυρίσματα’ (2016-2017). Ένας λογοτεχνικός διαγωνισμός (συνεργασία Πρότυπου Γυμνασίου Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης – Πειραματικού Λυκείου Ηρακλείου Κρήτης)»

18.00    Βαρβάρα Ρούσσου, μέλος ΕΔΙ. Π.. , Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας Τέχνης Α. Σ. Κ. Τ., «Δύο  διακαλλιτεχνικές προσεγγίσεις του Ερωτόκριτου και ένα διδακτικό παράδειγμα»

Ιωάννα Σπηλιοπούλου, DEA ΝΕ Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Paris IV-Sorbonne, καθηγήτρια στην Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος Ντελακρουά, «‘Οι λόγοι του ήσανε θροφή’ (και είναι πάντα): οι έφηβοι διαβάζουν Ερωτόκριτο και δημιουργούν. Το κόμικ Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου των Γ. Γούση, Δ. Παπαμάρκου, Γ. Ράγκου (Εκδόσεις Polaris)»

Νηπιαγωγείο Ηρακλείου Ροδομηλιά, «‘Του κύκλου τα γυρίσματα’. : Διαθεματική προσέγγιση  του αφηγηματικού ποιήματος ‘Ερωτόκριτος’ στην Προσχολική Εκπαίδευση»

19.00    Συζήτηση

19.20 – 19.40    Διάλειμμα

Η΄  ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο: Ιωάννης Μαυρομάτης και Βαρβάρα Γεωργοπούλου

Μιλτιάδης Παπαδάκης, φιλόλογος, συγγραφέας, «Εκφραστικά μοτίβα / φορμουλαϊκά στοιχεία – φόρμουλες και κοινοί τόποι στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»

20.00    Διονυσία Μαργαρίτη, φιλόλογος, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Π. Τ. Ν. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων «‘Πέφτει κι αυτό χάμαι, ψοφά, τελειώνουσιν ομάδι’.: σχετικά με την παρουσία ζώων στον Ερωτόκριτο του Κορνάρου»

Ευθαλία  ( Έφη ) Μπουκουβάλα,  φιλόλογος, ψυχολόγος, MSc Επιστήμες Αγωγής, «Η πρόσληψη του Ερωτόκριτου υπό το πρίσμα της Κοινωνικής Ψυχολογίας: σύγκρουση, επιρροή, ζητήματα ταυτότητας και ετερότητας»

Μαρία Χατζηαποστόλου, διδάκτωρ Θεολογίας, «‘Όταν ο Σεφέρης συνάντησε τον Ερωτόκριτο’. Ο ‘Ερωτόκριτος’ μέσα από τα μάτια του Σεφέρη»

21.00    Νικολέτα Ζαμπάκη, υποψήφια διδάκτωρ του ΕΚΠΑ, «Οικοκριτική αισθητική στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»

21.00 – 21.40    Συζήτηση

Κυριακή 23 Ιουνίου 2019

Θ΄  ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο:  Γιάννης Δημητρακάκης και Ελένη Παπαργυρίου

Κωνσταντίνος Δημουλάς, Msc / PsD ψυχολόγος, επί τιμή Α΄ σχολικός σύμβουλος φιλολόγων, «Ο έρως της Αρετούσας και του Ερωτόκριτου από σύγχρονη ψυχοβιορρυθμική  σκοπιά»

8.40     Αταλάντη Μιχελογιαννάκη, διδάκτωρ Φιλολογίας, «Νένα: Το προφίλ της ηλικιωμένης γυναίκας στον Ερωτόκριτο. Τα χρώματα άσπρο και μαύρο – Η φορεσά»

9.00    Ειρήνη-Μαρία Φασιάνη, ΜΑ φιλόλογος, «Όψεις του Ερωτόκριτου στην Εμινέ του Γιώργη Καράτζη»

Χριστίνα Καραγιώργου, υποψήφια διδάκτωρ του ΕΚΠΑ, «Μορφές πολέμου στον Ερωτόκριτο»

Θωμάς Καραγκιοζόπουλος, υποψήφιος διδάκτωρ του ΕΚΠΑ, «Ερωτόκριτος: το μοτίβο του πρόσφυγα και η φιλοσοφία της ηθικής»

10.00  Μαρίνα Καπελάκη, καθηγήτρια Ιταλικής Φιλολογίας, «Η ποιητική του έρωτα και οι μυθολογικές απηχήσεις στον Ερωτόκριτο του Βιτσέντζου Κορνάρου»

Μαρία Χατζηνικόλα, ΜΑ Φιλόλογος, υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Η Αρετή, η Αρετούσα και η Γοργόνα του Μ. Αλέξανδρου»

Συζήτηση

11.00 – 11.20    Διάλειμμα

Ι΄ ( ΚΑΤΑΛΗΚΤΗΡΙΑ ) ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο:  Ερατοσθένης Καψωμένος και Μαρία Κααραϊσκου

Μιχάλης Πιερής, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου, «Το θέμα του πειρασμού, των τύψεων και των ενοχών στον ‘Κρητικό’ του Κορνάρου και στον ‘Κρητικό’ του Σολωμού»

11.40    Grigory Vorodyev, ερευνητής του Ινστιτούτου Γλωσσολογίας της Πετρούπολης, και Fatima Eloeva, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Πετρούπολης, πρόεδρος του Τμήματος Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας, «Μετάφραση ως δημιουργική πράξη; Luigi Groto (154b -1585) (Isac) και ο άγνωστος συγγραφέας του θρησκευτικού δράματος ‘Θυσία του Αβραάμ’»

12.00    Βαρβάρα Γεωργοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, «Ο Ερωτόκριτος και η Θεατρική Πρωτοπορία: οι παραστάσεις της ‘Ελεύθερης Σκηνής’1929 και του Θιάσου του Νίκου Χατζίσκου το 1955»

12.20    Κώστας Μουτζούρης, DEA ΝΕ Φιλολογία του Πανεπιστημίου  Γρανάδας, «Ερωτόκριτος, κρητικό δίστιχο (μαντινάδα) και Νέος Ερωτόκριτος (του Παντελή Πρεβελάκη)»

12.40    Μαρίνα Δετοράκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης,  «Με αφορμή την επανέκδοση του Ερωτοκρίτου του Ξανθουδίδη (της έκδοσης του 1928): φιλολογικές παρατηρήσεις»

13.00 – 13.20    Συζήτηση

13.20     Απολογισμός του τριημέρου από τον Γιάννη Δημητρακάκη

(Απο) Χαιρετισμοί

Οργανωτική Επιτροπή

Κώστας Μουτζούρης, πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας

Μαρίνα Δετοράκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης

Γιάννης Δημητρακάκης, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

Ελένη Κωβαίου, ΜΑ φιλόλογος, υπεύθυνη των Κλειστών Συλλογών της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης

Γιώργης Καράτζης, αντιπρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας

Ειρήνη Βογιατζή, γραμματέας της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Ρεθύμνης

Αντώνης Κατικάκης, ταμίας του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας

Αταλάντη Μιχελογιαννάκη, γραμματέας του Συλλόγου Φίλοι του Πανεπιστ. Κρήτης

Γρηγόρης Βοσκάκης, πρόεδρος της ΄Ενωσης Φιλολόγων Ηρακλείου

Ευάγγελος Βασσάλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου.

Επιστημονική Επιτροπή

Ιωάννης Μαυρομάτης, πρόεδρος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Θεοχάρης Δετοράκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

Massimo Peri, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Πάντοβας

Ερατοσθένης Καψωμένος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Μιχάλης Κοπιδάκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Νάσος Βαγενάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Σταμάτης Φιλιππίδης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

Μιχαήλ Πασχάλης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Μιχάλης Πιερής, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου

Γιώργος Ανδρειωμένος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

Αφροδίτη Αθανασοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου

Cristiano Luciani, Letteratura Neogreca – Università di Roma ‘Tor Vergata ’

Τιμητική Επιτροπή

Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος

Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος

Σταύρος Αρναουτάκης, Περιφερειάρχης Κρήτης

Μαρία  Ανδρεαδάκη –Βλαζάκη, Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού

Μαρία Λιονή, Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης

Γεώργιος Μαρινάκης, Δήμαρχος Ρεθύμνου

Βασίλειος Λαμπρινός, Δήμαρχος Ηρακλείου

Τάσος Βάμβουκας, Δήμαρχος Χανίων

Αντώνης Ζερβός, Δήμαρχος Αγίου Νικολάου

Οδυσσέας Ζώρας, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης

Ευάγγελος Διαμαντόπουλος, Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης

Αγγέλα Καστρινάκη, κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης

Arnold van Gemert, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ

Peter Bien, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ντάρτμουθ των ΗΠΑ

Roderick Beaton, ομότιμος καθηγητής στο King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου

Wim  F. Bakker, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ

Γρηγόρης Σηφάκης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Dia Philippides, ομότιμη καθηγήτρια του Boston College  (USA)

Γραμματεία

Κασσάνδρα Μπεϊκάκη

Βασίλης Τζουράς

Αντώνης Κατικάκης

Ελένη Κωβαίου

Ειρήνη Βογιατζή